แผ่นบนสุดของแฟ้มเป็นกระดาษไขมีลายเส้นดินสอวาดต้นหนึ่งของพืชชนิดนี้

“เราจะวาดภาพบนกระดาษไขก่อน ปรับแก้ให้เรียบร้อยจนพอใจ แล้วค่อยลอกลายลงบนกระดาษวาดรูปจริง” หญิงสาวผมมีสีดอกเลาแซมอยู่ครึ่งหนึ่งอธิบายขั้นตอนที่เธอใช้วาดภาพพฤกษศิลป์ (botanical art)

เธอหยิบกระดาษแผ่นสีดำมาให้ดู มองภายนอกก็เหมือนกระดาษคาร์บอนที่ใช้ทำสำเนาเอกสาร แต่เธอเฉลยว่านี่ไม่ใช่กระดาษคาร์บอนทั่วไป

“เป็นกระดาษทำสำเนากับเครื่องเทเลกซ์ (telex) เก็บมาตั้งแต่ทำงานเป็นเลขานุการ มันไม่มีผงฟุ้งที่ทำให้กระดาษวาดภาพของเราเลอะ”

ถ้าคุณเกิดไม่ทัน เทเลกซ์คือเครื่องส่งข้อความผ่านสายโทรเลข หน้าตาคล้ายเครื่องพิมพ์ดีดองค์กรต่าง ๆ นิยมใช้ในยุคสื่อสารที่มีแค่โทรศัพท์และโทรเลข ก่อนโลกจะเกิดอินเทอร์เน็ต

อดีตเลขานุการในสำนักงานสภาพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติบอกว่า ปรกติกระดาษนี้ใช้ครั้งเดียวทิ้ง แต่เธอเห็นว่าหลังใช้แล้วสภาพยังใหม่อยู่ จึงเก็บไว้เผื่อใช้ประโยชน์

ผ่านไป ๔๐ ปี ใครจะรู้ว่าวัสดุดำ ๆ ที่ปลดระวางแล้วจะเหมือนมีชีวิตใหม่ ทำหน้าที่เป็นส่วนสำคัญของการสร้างงานศิลปะอันเต็มไปด้วยสีสัน

ดั่งชีวิตเจ้าของภาพในวัยหลังเกษียณ