Image

กินอย่างเทพ
ขนมโมทกะ
เมนูโปรด Ganesha

Eat Pray Art with “Bro ! Ganesha”

เรื่อง : อรอุมา ศิลป์วัฒนานุกูล
ภาพ : วิจิตต์ แซ่เฮ้ง

หากใครบูชาพระพิฆเนศเป็นประจำคงเห็นพระองค์ถือถ้วยขนม “โมทกะ (Modak)” ในพระหัตถ์ซ้าย บางปางทรงใช้งวงตวัดหยิบขนมในถ้วยนั้นเหมือนกำลังจะเสวยด้วยความเอร็ดอร่อย

ในแวดวงคนบูชาเทพฮินดูมีคำกล่าวถึงพระพิฆเนศว่า “โมทกปริยัม” หมายถึงผู้ชื่นชอบขนมโมทกะ

ในซีรีส์อินเดีย พิฆเนศ ศึกมหาเทพอวตาร ออกอากาศสู่สายตาชาวไทยเมื่อปี ๒๕๖๑ บอกเล่าตำนานต่าง ๆ เกี่ยวกับพระพิฆเนศ มีตอนหนึ่งที่พระแม่ปารวตีนำโมทกะมาให้และบอกว่าขนมชนิดนี้คือความสุข พร้อมทั้งสื่อถึงปรมาตมันและปรัชญาแห่งชีวิต  เมื่อพระพิฆเนศได้ลองลิ้มชิมรสก็เกิดปีติ จึงกล่าวว่า ขนมโมทกะจะเป็นอาหารที่โปรดปรานมากที่สุด

“ขนมโมทกะตีความแล้วหมายถึงอานันทะ คือ ความสุข ความรื่นรมย์ ความอุดมสมบูรณ์ สัมพันธ์กับรูปลักษณ์ของพระพิฆเนศที่อ้วน เป็นเด็ก ต้องกินขนมหวาน เป็นเสมือนสัญลักษณ์ของความสุข ความอุดมสมบูรณ์ให้ผู้ที่ศรัทธา”

ผู้ช่วยศาสตราจารย์คมกฤช อุ่ยเต็กเค่ง อาจารย์ประจำภาควิชาปรัชญา คณะอักษรศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร เล่าถึงความหมายของขนมโมทกะในเชิงเทวปรัชญา

“อันที่จริงมีขนมสองชนิดใกล้เคียงกันคือโมทกะและลัฑฑู (Laddu) แต่บางคนอธิบายว่าลัฑฑูประณีตกว่า คือเป็นลูกกลม ทำจากแป้งถั่ว ทอดใน (เนย) ฆี และคลุกน้ำเชื่อม ส่วนโมทกะก็คล้ายคลึงกันและทำได้หลากหลายรูปแบบตามความนิยมของแต่ละท้องถิ่น”

“ในทุกวัฒนธรรม ของหวานมีไว้ใช้บูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์หรือสิ่งที่นับถือ เพราะเป็นของหายาก น้ำตาลไม่ใช่ของถูก การทำขนมที่เก็บไว้ได้ไม่นานต้องใช้เวลา ใช้แรงงานเยอะ ถ้าทำขนมต้องมีวันหยุดหรือช่วงเทศกาล คนมาร่วมมือช่วยกันเพราะได้แชร์ทรัพยากรร่วมกัน โดยอาศัยนามของพระผู้เป็นเจ้า”