ภาพถ่ายปี ๒๕๖๖ หาดทรายภายหลังการรื้อถอนต้นสนทะเลและรอดักทราย (groin) บริเวณพระบรมราชานุสรณ์ สมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว พบการกลับคืนมาของเนินทรายและพรรณไม้ชายหาดดั้งเดิม เช่น ถั่วคล้าทะเล ผักบุ้งทะเล หญ้าลอยลม
ฟื้นคืนสังคม
พืชสันทรายชายฝั่ง
พระราชนิเวศน์มฤคทายวัน
Hidden Paradise
ก่อนธรรมชาติจะสูญหาย
เรื่อง : อิทธิกร ศรีกุลวงศ์
ภาพ : จิตรทิวัส พรประเสริฐ
เมื่อ ๑๐๐ ปีก่อน พื้นที่ริมชายฝั่งทะเลจากบ้านบ่อเคี๊ยะถึงบ้านบางควายในอำเภอชะอำ จังหวัดเพชรบุรี ได้รับเลือกให้เป็นที่ประทับแปรพระราชฐานของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๖ ทรงสร้างพระราชนิเวศน์มฤคทายวันเป็นที่ฟื้นฟูสุขภาพและที่ทรงงานราชการไปพร้อมกัน ด้วยปัจจัยสำคัญประการหนึ่งคือพื้นที่สันดอนทรายชายฝั่งปกคลุมด้วยพืชพรรณไม้สวยงามร่มรื่น และมีแหล่งน้ำจืดอยู่ใต้ผืนทราย เพียงพอแก่การใช้เป็นน้ำอุปโภคและบริโภคของข้าราชบริพารและข้าราชการจำนวนมากที่มาพำนักอาศัย
หนึ่งร้อยปีผ่านไป โดยเฉพาะหลังปี ๒๕๐๐ มีการก่อสร้างปรับสภาพพื้นที่รอบพระราชนิเวศน์มฤคทายวันหลายครั้ง ทั้งการถมปรับระดับหน้าดินเพื่อใช้เป็นพื้นที่ทางการทหาร การนำพืชต่างถิ่นโดยเฉพาะ “สนทะเล” (Casuarina equisetifolia) เข้ามาปลูกตามแนวชายหาด การขุดเชื่อมคลองบางกราน้อยและคลองบางกราใหญ่ เพื่อดึงน้ำทะเลมาปรับสภาพพื้นที่สำหรับปลูกต้นโกงกางด้านในสันทราย รวมถึงการก่อสร้างโครงสร้างแข็งป้องกันการกัดเซาะตลอดแนวชายฝั่งหลังเกิดพายุโซนร้อนลินดาในปี ๒๕๔๐
คนงานกำลังปักไม้ไผ่ชะลอคลื่น
เพื่อทดลองการสะสมของตะกอนทราย
โกงกางใบใหญ่ยืนต้นตาย เนื่องจากความล้มเหลวของการปลูกไม้ป่าชายเลนในพื้นที่ซึ่งไม่เหมาะสม