คลองบางพระครูและผืนป่าที่ราบน้ำท่วมถึง (riparian-floodplain forest) หรือผืนป่าริมน้ำ (riverine forest) สภาพดั้งเดิมแต่โบราณกาลที่เหลืออยู่ไม่มากแล้วในลุ่มน้ำเจ้าพระยา
คลองบางพระครู
คลองในตำนาน สายน้ำในนิทาน
Hidden Paradise
ก่อนธรรมชาติจะสูญหาย
เรื่อง : ฐิติพันธ์ พัฒนมงคล
ภาพ : จิตรทิวัส พรประเสริฐ
ชั่วโมงเศษ ๆ จากกรุงเทพมหานคร...
เมื่อเรือลำเล็กแล่นออกจากฝั่ง ห่างชานคลองแคมป์ไปตามคลองบางพระครูเพียงชั่วอึดใจ พ้นหัวโค้งแรก ผืนป่าริมน้ำที่ซ่อนตัวอยู่หลังม่านต้นไม้ก็เผยความยิ่งใหญ่ของภูมิทัศน์โบราณ (archaeo landscape)
“อยากให้มีคนทำวิทยานิพนธ์เรื่องนี้มาก ๆ ก่อนที่ภูมิทัศน์โบราณจะสูญสิ้น พร้อมกับข้อมูลทางธรรมชาติวิทยาและพัฒนาการทางวัฒนธรรมทั้งหลาย”
สองปีมานี้ รศ.ดร. กิติเชษฐ์ ศรีดิษฐ นักพฤกษศาสตร์ด้านอนุกรมวิธานและนิเวศวิทยาของพืช เดินทางมาตำบลตาลเอน อำเภอบางปะหัน จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ไม่ต่ำกว่า
สี่ถึงห้าครั้ง
นอกจากมาดูสายน้ำอันสง่างามกับป่าริมน้ำ อดีตอาจารย์สาขาวิชาวิทยาศาสตร์ชีวภาพ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ยังสัมผัสได้ถึงบางสิ่งที่ผูกพันกับความทรงจำ
นี่คือเรื่องราวของลำน้ำและป่าที่ราบน้ำท่วมถึงหรือป่าชายน้ำ (riparian-floodplain forest) ที่น่าจะสมบูรณ์ที่สุด--คงอยู่ในลุ่มน้ำเจ้าพระยา
ชาวบ้านหาอยู่หากินในคลองบางพระครู
ซึ่งไหลเชื่อมแม่น้ำลพบุรีกับแม่น้ำป่าสัก