ผำ หรือไข่ผำ (Wolffia) จัดอยู่ในพืชวงศ์แหน (Lemnaceae) หรือพืชประเภทที่ลอยอยู่บนผิวน้ำ มีลักษณะเป็นเม็ดกลมสีเขียว เส้นผ่านศูนย์กลางไม่เกิน ๑ มิลลิเมตร ลอยติดกันเป็นแพ พบมากในภาคเหนือและตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย  เจ้าเม็ดกลมจิ๋วสีเขียวสดนี้อุดมด้วยโปรตีนในระดับสูง อีกทั้งยังประกอบด้วยสารอาหารมากมาย เช่น บีตาแคโรทีน กรดอะมิโน สารต้านอนุมูลอิสระ เป็นต้น

“ตอนแรกพี่งงมากนะ เพราะภาคตะวันออกเป็นเมืองไม้ผล ใครเขาจะเลี้ยงผำ” หญิงสาวร่างเล็กบ่นออกรสราวกับเหตุการณ์เพิ่งเกิดเมื่อวาน

อรุณี แท่งทอง นักวิชาการเกษตรชำนาญการ เป็นเจ้าหน้าที่ผู้หนึ่งในสำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตร ประจำการอยู่เขตที่ ๖ ซึ่งดูแลครอบคลุมทั้งเจ็ดจังหวัด คือ ชลบุรี ระยอง ฉะเชิงเทรา ปราจีนบุรี สระแก้ว ตราด และจันทบุรี เล่าว่าเมื่อประมาณปี ๒๕๖๔ กรมวิชาการเกษตรเล็งเห็นศักยภาพของผำ จึงร่างโครงการเกี่ยวกับการพัฒนาและยกระดับผำขึ้น โดยมอบหมายให้สำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตรเขตที่ ๑-๘ เสาะแสวงหาว่ามีเกษตรกรที่ใดบ้างที่กำลังเพาะเลี้ยงพืชชนิดนี้อยู่

หลังจากสืบเสาะอยู่นานอรุณีก็ได้ความว่าในพื้นที่รับผิดชอบมีผู้เลี้ยงผำอยู่ ๑๙ ราย อยู่ที่ชลบุรีกับระยองมากที่สุด ส่วนจังหวัดบ้านเกิดของเธอคือจันทบุรี มีชายหนุ่มเพียงคนเดียวที่เลี้ยงผำ