ร้อยเรื่องเชื่อมโลก
กับกรุณา บัวคำศรี
กับกรุณา บัวคำศรี
Journalist
40 Years of Storytelling
40 Years of Storytelling
เรื่อง : ฐิติพันธ์ พัฒนมงคล
ภาพ : วิจิตต์ แซ่เฮ้ง
ภาพ : วิจิตต์ แซ่เฮ้ง
นิทานรอบกองไฟ
เรื่องเล่า หรือเรื่องราว เป็นสิ่งที่เชื่อมมนุษย์เข้าด้วยกัน สมัยก่อนที่ยังไม่มีโทรทัศน์ อินเทอร์เน็ต ก่อนที่จะมีซีรีส์เกาหลีหรือเน็ตฟลิกซ์ เรานั่งล้อมวงฟังเรื่องเล่ารอบกองไฟ
บ้านเกิดที่อำเภออรัญประเทศ จังหวัดสระแก้ว ในวันที่อากาศหนาว ๆ พวกเราพี่น้องจะตื่นตั้งแต่ตี ๔ ตี ๕ มาก่อกองไฟ นั่งผิงไฟให้หายหนาว ฟังเรื่องเล่า
ตอนเด็ก ๆ ชอบฟังนิทานมาก พ่อจะเล่านิทานให้ฟัง พ่อเป็นครูบ้านนอกเป็นครูชายแดน ชอบเล่าเรื่อง รามเกียรติ์ แล้วก็มีเรื่องอื่น ๆ ที่พ่อแต่ง จริงบ้าง โม้บ้าง พอเราเรียนถึงชั้นมัธยมศึกษามีครูคนหนึ่งเล่าเรื่องเก่งมาก ชอบเล่าเรื่องเจงกิสข่าน พอไม่มีทีวี อยากรู้อะไรก็ต้องอ่านหนังสือ แต่บางทีก็เปลี่ยนบรรยากาศจากการอ่านมาเป็นการฟัง
เรื่องเล่าทำให้เราเข้าสู่อีกโลกหนึ่งที่เราไม่รู้จัก พอโตขึ้น เห็นอะไรมากขึ้น ได้เดินทางไปยังสถานที่ที่คนอื่นไม่ได้ไป ก็อยากจะเล่าให้เขาฟังว่าสิ่งที่คุณไม่เคยเห็น ไม่เคยฟัง มันเป็นยังไง
เรื่องเล่าจึงเป็นตัวเชื่อมความสัมพันธ์ของคนในสังคม เป็นตัวถ่ายทอดประสบการณ์ เป็นเรื่องที่เราอยากจะบอกคนอื่นที่ไม่ได้เห็นเหมือนเรา หรือไม่รู้อย่างที่เรารู้ให้ได้รู้
บ้านเกิดที่อำเภออรัญประเทศ จังหวัดสระแก้ว ในวันที่อากาศหนาว ๆ พวกเราพี่น้องจะตื่นตั้งแต่ตี ๔ ตี ๕ มาก่อกองไฟ นั่งผิงไฟให้หายหนาว ฟังเรื่องเล่า
ตอนเด็ก ๆ ชอบฟังนิทานมาก พ่อจะเล่านิทานให้ฟัง พ่อเป็นครูบ้านนอกเป็นครูชายแดน ชอบเล่าเรื่อง รามเกียรติ์ แล้วก็มีเรื่องอื่น ๆ ที่พ่อแต่ง จริงบ้าง โม้บ้าง พอเราเรียนถึงชั้นมัธยมศึกษามีครูคนหนึ่งเล่าเรื่องเก่งมาก ชอบเล่าเรื่องเจงกิสข่าน พอไม่มีทีวี อยากรู้อะไรก็ต้องอ่านหนังสือ แต่บางทีก็เปลี่ยนบรรยากาศจากการอ่านมาเป็นการฟัง
เรื่องเล่าทำให้เราเข้าสู่อีกโลกหนึ่งที่เราไม่รู้จัก พอโตขึ้น เห็นอะไรมากขึ้น ได้เดินทางไปยังสถานที่ที่คนอื่นไม่ได้ไป ก็อยากจะเล่าให้เขาฟังว่าสิ่งที่คุณไม่เคยเห็น ไม่เคยฟัง มันเป็นยังไง
เรื่องเล่าจึงเป็นตัวเชื่อมความสัมพันธ์ของคนในสังคม เป็นตัวถ่ายทอดประสบการณ์ เป็นเรื่องที่เราอยากจะบอกคนอื่นที่ไม่ได้เห็นเหมือนเรา หรือไม่รู้อย่างที่เรารู้ให้ได้รู้
เรื่องเล่าที่ดี
เรื่องเล่าที่ดีต้องสนุก ไม่ได้หมายความว่าขำ ตีหัวกันแล้วหัวเราะตลอดเวลา ความสนุกเกิดจากพล็อตเรื่อง โครงสร้าง นิทานจะเริ่มต้นด้วยกาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว ตามด้วยชีวิตปรกติ เสร็จแล้วจะเกิดเหตุการณ์หักมุม มีแม่เลี้ยงใจร้าย ชีวิตตัวเอกดำเนินภายใต้ความทุกข์ทรมาน แล้วจะหักกลับมาเจอความสวยงาม เจอเจ้าชายแสนดี แต่ก็ยังไม่จบ มันจะมีอุปสรรคปัญหาตามมาอีก ลูกของแม่เลี้ยงอยากแย่งเจ้าชาย แล้วเหตุการณ์ก็ดำเนินต่อไปจนจบเรื่อง
นิทานเป็นตัวอย่างเรื่องเล่าที่ดีมาก เพราะเป็นสิ่งที่เล่าให้เด็กฟัง ความจดจ่อของเด็กเมื่อเปรียบเทียบกับผู้ใหญ่จะน้อยกว่า ฉะนั้นเรื่องที่เล่าต้องน่าติดตาม ดึงดูด น่าสนใจ เด็ก ๆ ถึงจะฟังตั้งแต่ต้นจนจบได้
เวลาเขียนเรื่อง หรือเล่าเรื่อง จะยึดตามแบบนิทาน เริ่มจากชีวิตปรกติ ส่วนในความเป็นข่าว อาจเริ่มด้วยความตื่นเต้น
หรือโศกนาฏกรรม แต่ทั้งหมดทั้งปวงจะต้องมีจุดหักเห มีการขมวดปม (twist and turn) ก่อนถึงตอนจบ เวลาทำสารคดีจะมีขมวดปมว่าทั้งหมดคืออะไร หัวใจหรือสิ่งที่เราอยากบอกคืออะไร คล้าย ๆ นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่าอะไร นี่คือหลักการเล่าเรื่อง ไม่ว่าละครหรือนิยายก็เป็นแบบนี้
นิทานเป็นตัวอย่างเรื่องเล่าที่ดีมาก เพราะเป็นสิ่งที่เล่าให้เด็กฟัง ความจดจ่อของเด็กเมื่อเปรียบเทียบกับผู้ใหญ่จะน้อยกว่า ฉะนั้นเรื่องที่เล่าต้องน่าติดตาม ดึงดูด น่าสนใจ เด็ก ๆ ถึงจะฟังตั้งแต่ต้นจนจบได้
เวลาเขียนเรื่อง หรือเล่าเรื่อง จะยึดตามแบบนิทาน เริ่มจากชีวิตปรกติ ส่วนในความเป็นข่าว อาจเริ่มด้วยความตื่นเต้น
หรือโศกนาฏกรรม แต่ทั้งหมดทั้งปวงจะต้องมีจุดหักเห มีการขมวดปม (twist and turn) ก่อนถึงตอนจบ เวลาทำสารคดีจะมีขมวดปมว่าทั้งหมดคืออะไร หัวใจหรือสิ่งที่เราอยากบอกคืออะไร คล้าย ๆ นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่าอะไร นี่คือหลักการเล่าเรื่อง ไม่ว่าละครหรือนิยายก็เป็นแบบนี้
ANSi by Sarakadee
Your Inspiring Reading Experience