อุรุพงศ์ รักษาสัตย์
เสน่ห์ของความจริง
Documentary Filmmaker
40 Years of Storytelling
เรื่อง : สุชาดา ลิมป์
ภาพ : วิจิตต์ แซ่เฮ้ง
ท่ามกลางวงการภาพยนตร์ไทยที่ยากจะคะเนผลลัพธ์ของความสำเร็จ หรือแม้แต่ในวงการภาพยนตร์โลกที่ถูกมองว่ากำลังถึงจุดเปลี่ยน มิพักต้องกล่าวถึงคนทำงานหนังสารคดีไทยที่ขาดพื้นที่และผู้ผลิตที่ทำอย่างต่อเนื่อง
นับจาก เรื่องเล่าจากเมืองเหนือ (ปี ๒๕๔๘) จนถึง บูชา (ปี ๒๕๖๔) ที่ได้ออกฉาย อุรุพงศ์ รักษาสัตย์ อาจมีผลงานไม่มาก แต่เป็นเพียงไม่กี่คนที่ยังยืนหยัดเลือกเดินเส้นทางของการทำหนังสารคดีมาโดยตลอด ด้วยจุดเด่นอันเป็นเอกลักษณ์ที่ไม่เน้นบทสนทนาหรือบทสัมภาษณ์ ถ่ายทอดวิถีของชาวนาคนชนบท งานถ่ายภาพที่โดดเด่นในการจัดองค์ประกอบต่าง ๆ จนออกมามีความง่าย แต่งดงาม หากก็ใช่ไร้ประเด็นให้ขบคิดโดยเฉพาะ สวรรค์บ้านนา (ปี ๒๕๕๒) สารคดีกึ่งทดลองที่ทำให้เขาคว้ารางวัลยูเนสโกจากงานภาพยนตร์เอเชียแปซิฟิก
เติบโตที่อำเภอเทิง จังหวัดเชียงราย เริ่มหลงใหลในด้านภาพยนตร์จากการไปดูหนังในตัวอำเภอและร้านเช่าวิดีโอ รวมกับการอ่านเรื่องสั้นต่าง ๆ นำไปสู่การศึกษาต่อในสาขาวิชาภาพยนตร์และภาพถ่าย คณะวารสารศาสตร์และสื่อสารมวลชน มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
ชนบท
ภาพชีวิตที่คิดถึง
“เราโตมาจากชนบท เห็นภาพ เห็นวิถีชีวิต แล้วก็คงเหมือนศิลปินหลาย ๆ คน ด้วยภูมิประเทศ ด้วยวัฒนธรรมที่เราอยากจะเล่าถึงมัน ถ้าไม่เล่ามันอัดอั้น พอมาเรียนในกรุงเทพฯ ด้วยวิถีชีวิตจะกลับไปอยู่ก็ไม่ได้ มันคิดถึงก็เลยต้องเล่าออกมา”
นั่นรวมถึงการใช้ความรู้จากการเรียน ได้ชมผลงานจากต่างประเทศ อย่างงานสารคดีจากสถาบัน National Film Board of Canada ที่ช่วยเปิดโลกทัศน์ให้เห็นงานสารคดีนั้นถ่ายทอดเรื่องราวและเล่าด้วยภาษาภาพที่ต่างจากขนบได้