ในอดีตแม่น้ำโขงเป็นที่รู้จักว่า “Mighty Mekong” หมายถึงแม่น้ำโขงอันอุดมสมบูรณ์ สีของสายน้ำเป็นสีปูนจากตะกอนหินและดินที่ถูกกระแสน้ำพัดพามา  แต่ไม่นานมานี้เองที่แม่น้ำโขงถูกตั้งฉายาใหม่ว่า “Hungry ​Mekong” หมายถึงแม่น้ำโขงผู้หิวโหย เนื่องจากขาดแคลนตะกอนในน้ำ เพราะถูกเขื่อนตอนบนกักตะกอนไว้ โครงการต่าง ๆ ทั้งการสร้างเขื่อนบนแม่น้ำโขงสายประธานและแม่น้ำสาขา เขื่อนกันตลิ่ง ทำให้แม่น้ำไม่มีโอกาสไหลอย่างอิสระ

วิถีชีวิตและความเป็นอยู่ของผู้คนมากกว่า ๖๐ ล้านคนในลุ่มน้ำโขงตอนล่างผูกพันกับทรัพยากรและสภาพแวดล้อม ชุมชนท้องถิ่นสั่งสมภูมิปัญญาเรื่องพันธุ์ไม้ พันธุ์ปลา เครื่องมือหาปลาในลักษณะต่าง ๆ

หากแต่ในช่วงทศวรรษที่ผ่านมา แม่น้ำโขงเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว โดยเน้นการขยายตัวทางเศรษฐกิจ สร้างความมั่งคั่งร่ำรวยจากการล้างผลาญและแย่งชิงทรัพยากรธรรมชาติ กำลังนำไปสู่ปัญหาต่าง ๆ มากมาย อาจถึงเวลาทบทวนและตรวจสอบทิศทางการพัฒนาให้อยู่บนพื้นฐานความเคารพต่อความหลากหลายทางชีวภาพและวัฒนธรรมของคนท้องถิ่น