จากบรรณาธิการ
กำแพง
ใครคนหนึ่งเริ่มเอาก้อนหินวางเรียงแล้วค่อยๆ ซ้อนชั้นสูงขึ้น ใครอีกคนอาจคิดจินตนาการต่อว่าน่าจะขยายแนวกองหินให้สูงขึ้นและยาวต่อไปได้อีก ให้เหมือนกับผาหินหรือภูเขาที่เคยเห็น
แล้ววันหนึ่ง กำแพงหินที่คนสร้างก็ตั้งตระหง่าน
ไม่มีทางรู้ว่ากำแพงแห่งแรกเป็นแค่แนวตรงด้านเดียว สองด้าน หรือกำแพงล้อมรอบสี่ด้าน
แต่หน้าที่ของกำแพงก็คือการแบ่งแยกระหว่างคนข้างใน กับคนข้างนอก
ว่ากันว่า อารยธรรมเกิดขึ้นไม่ได้ ถ้าไม่มีกำแพง
คนในกำแพง มีเวลาสร้างบ้านแปงเมืองอยู่กันอย่างสงบปลอดอันตรายจากสัตว์ร้าย ปลอดภัยจากคนนอกกำแพงเข้ามารุกชิงทรัพยากรที่สะสม
กำแพงเมืองแห่งแรกเท่าที่เคยค้นพบ มีอายุราว ๑๐,๐๐๐ ปี มันล้อมรอบหรืออันที่จริงก่อร่างอาณาบริเวณของเมืองโบราณนาม เจริโค (Jericho) นักโบราณคดีสันนิษฐานว่านอกจากเป็นปราการป้องกันข้าศึกศัตรูแล้ว ยังอาจเพื่อการป้องกันน้ำป่าไหลบ่าท่วมเมือง
จากกำแพงเมือง ต่อมามนุษย์ก็ก่อสร้างกำแพงแคว้น กำแพงอาณาจักร
แต่กำแพงแล้วกำแพงเล่าก็พังทลายตามวัฏจักรความรุ่งเรือง ร่วงโรย ของอารยธรรมต่างๆ ผ่านกาลเวลา ที่ถูกทิ้งร้างเป็นซากปรัก ในที่สุดธรรมชาติก็ยึดคืน พงหญ้า เถาวัลย์ ไม้ใหญ่ ปกคลุมจนรกเรื้อ
ถึงศตวรรษที่ ๒๑ กำแพงป้องกันเขตแดนพังทลายไปเกือบทุกแห่งแล้วตั้งแต่ศตวรรษก่อน รวมถึงกำแพงเบอร์ลินที่ต่างจากกำแพงอื่น คือแทนการขวางกั้นคนนอกบุกรุกเข้ามาข้างในกำแพงนี้ตั้งใจสร้างปิดกั้นคนในเมืองเบอร์ลินตะวันออก ไม่ให้หนีออกนอกกำแพงไปเมืองเบอร์ลินตะวันตกที่เจริญกว่า
เทคโนโลยีเก่าแก่อย่างการเรียงก้อนหินถูก disrupt ลบล้าง โดยบรรดายุทโธปกรณ์ที่โจมตีจากทางอากาศ หากจะหลบเลี่ยงหลีกหนี มีแต่ขุดสร้างป้อมปราการไว้ใต้ดิน
…..
ยังมีกำแพงประเภทหนึ่งที่ไม่ถูกคนพังทลาย กลับมีแต่จะก่อให้สูงขึ้นยาวขึ้น จนสูงใหญ่เหนือกำแพงใด
คือกำแพงที่กั้นคนไว้ภายใน กั้น “ธรรมชาติ”ไว้ภายนอก
หลายพันปีของการก่อสร้างอารยธรรม เราใช้ชีวิตอยู่ในกำแพงของบรรดาสิ่งมนุษย์สร้างคิดว่ามั่นคงปลอดภัยในวงล้อมของเทคโนโลยีนานาประเภท จนหลงลืมว่าทุกชีวิตดำรงอยู่ไม่ได้เลยถ้าขาดธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมที่โลกจัดสรรไว้ให้อย่างเหมาะสม
....
ปีนี้คลื่นความร้อนในยุโรปและสหรัฐอเมริกาทุบสถิติความร้อนที่เคยบันทึกมา
น้ำแข็งบนเกาะกรีนแลนด์และแอนตาร์กติกาละลายลงมหาสมุทรอย่างรวดเร็วในปริมาณมหาศาลเกินการคาดคำนวณทางวิทยาศาสตร์
ย้ำเตือนหายนะจากภาวะโลกร้อนอีกครั้ง และจริงเสียยิ่งกว่าข่าวอุกกาบาตจะชนโลกเมื่อต้นเดือนสิงหาคม
….
ไม่มีใครทุบกำแพงเสียที
หรือรอวันอารยธรรมล่มสลายในกำแพง
แล้ววันหนึ่ง กำแพงหินที่คนสร้างก็ตั้งตระหง่าน
ไม่มีทางรู้ว่ากำแพงแห่งแรกเป็นแค่แนวตรงด้านเดียว สองด้าน หรือกำแพงล้อมรอบสี่ด้าน
แต่หน้าที่ของกำแพงก็คือการแบ่งแยกระหว่างคนข้างใน กับคนข้างนอก
ว่ากันว่า อารยธรรมเกิดขึ้นไม่ได้ ถ้าไม่มีกำแพง
คนในกำแพง มีเวลาสร้างบ้านแปงเมืองอยู่กันอย่างสงบปลอดอันตรายจากสัตว์ร้าย ปลอดภัยจากคนนอกกำแพงเข้ามารุกชิงทรัพยากรที่สะสม
กำแพงเมืองแห่งแรกเท่าที่เคยค้นพบ มีอายุราว ๑๐,๐๐๐ ปี มันล้อมรอบหรืออันที่จริงก่อร่างอาณาบริเวณของเมืองโบราณนาม เจริโค (Jericho) นักโบราณคดีสันนิษฐานว่านอกจากเป็นปราการป้องกันข้าศึกศัตรูแล้ว ยังอาจเพื่อการป้องกันน้ำป่าไหลบ่าท่วมเมือง
จากกำแพงเมือง ต่อมามนุษย์ก็ก่อสร้างกำแพงแคว้น กำแพงอาณาจักร
แต่กำแพงแล้วกำแพงเล่าก็พังทลายตามวัฏจักรความรุ่งเรือง ร่วงโรย ของอารยธรรมต่างๆ ผ่านกาลเวลา ที่ถูกทิ้งร้างเป็นซากปรัก ในที่สุดธรรมชาติก็ยึดคืน พงหญ้า เถาวัลย์ ไม้ใหญ่ ปกคลุมจนรกเรื้อ
ถึงศตวรรษที่ ๒๑ กำแพงป้องกันเขตแดนพังทลายไปเกือบทุกแห่งแล้วตั้งแต่ศตวรรษก่อน รวมถึงกำแพงเบอร์ลินที่ต่างจากกำแพงอื่น คือแทนการขวางกั้นคนนอกบุกรุกเข้ามาข้างในกำแพงนี้ตั้งใจสร้างปิดกั้นคนในเมืองเบอร์ลินตะวันออก ไม่ให้หนีออกนอกกำแพงไปเมืองเบอร์ลินตะวันตกที่เจริญกว่า
เทคโนโลยีเก่าแก่อย่างการเรียงก้อนหินถูก disrupt ลบล้าง โดยบรรดายุทโธปกรณ์ที่โจมตีจากทางอากาศ หากจะหลบเลี่ยงหลีกหนี มีแต่ขุดสร้างป้อมปราการไว้ใต้ดิน
…..
ยังมีกำแพงประเภทหนึ่งที่ไม่ถูกคนพังทลาย กลับมีแต่จะก่อให้สูงขึ้นยาวขึ้น จนสูงใหญ่เหนือกำแพงใด
คือกำแพงที่กั้นคนไว้ภายใน กั้น “ธรรมชาติ”ไว้ภายนอก
หลายพันปีของการก่อสร้างอารยธรรม เราใช้ชีวิตอยู่ในกำแพงของบรรดาสิ่งมนุษย์สร้างคิดว่ามั่นคงปลอดภัยในวงล้อมของเทคโนโลยีนานาประเภท จนหลงลืมว่าทุกชีวิตดำรงอยู่ไม่ได้เลยถ้าขาดธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมที่โลกจัดสรรไว้ให้อย่างเหมาะสม
....
ปีนี้คลื่นความร้อนในยุโรปและสหรัฐอเมริกาทุบสถิติความร้อนที่เคยบันทึกมา
น้ำแข็งบนเกาะกรีนแลนด์และแอนตาร์กติกาละลายลงมหาสมุทรอย่างรวดเร็วในปริมาณมหาศาลเกินการคาดคำนวณทางวิทยาศาสตร์
ย้ำเตือนหายนะจากภาวะโลกร้อนอีกครั้ง และจริงเสียยิ่งกว่าข่าวอุกกาบาตจะชนโลกเมื่อต้นเดือนสิงหาคม
….
ไม่มีใครทุบกำแพงเสียที
หรือรอวันอารยธรรมล่มสลายในกำแพง
สุวัฒน์ อัศวไชยชาญ
บรรณาธิการบริหารนิตยสารสารคดี
suwatasa@gmail.com
#สมัครสมาชิกวันนี้ต่อชีวิตนิตยสารไปยาวๆ
บรรณาธิการบริหารนิตยสารสารคดี
suwatasa@gmail.com
#สมัครสมาชิกวันนี้ต่อชีวิตนิตยสารไปยาวๆ
ฉบับหน้า : ๔๕๐ ปี มิสซังสยาม
ANSi by Sarakadee
Your Inspiring Reading Experience