หลังสูญพันธุ์จากธรรมชาติของประเทศไทยร่วม ๔๐ ปี โครงการนำร่องปล่อยนกกระเรียนพันธุ์ไทยจากสถานเพาะเลี้ยงสู่พื้นที่ชุ่มน้ำของจังหวัดบุรีรัมย์เกิดขึ้นในปี ๒๕๕๔

ในช่วงแรกเริ่มของโครงการ นกต้องปรับตัวให้เคยชินกับสภาพแวดล้อมในพื้นที่ทดลองปล่อย การดำรงชีวิตออกหากินของนกขนาดใหญ่เป็นภาพแปลกตาของประชาชนที่อาศัยอยู่โดยรอบพื้นที่ชุ่มน้ำ

เริงฤทธิ์ คงเมือง ช่างภาพและนักเขียนสารคดีเล่าว่า วันหนึ่งระหว่างวิ่งออกกำลังกายรอบอ่างเก็บน้ำห้วยจรเข้มากเมื่อหลายปีก่อน มองเห็นนกกระเรียนอยู่กลางทุ่ง ภาพแปลกตาทำให้เขาเริ่มนำกล้องมาบันทึกภาพเก็บไว้

ทั้งที่ชื่อว่านกกระเรียนพันธุ์ไทย แต่รายงานการพบครั้งท้ายสุดย้อนไปถึงปี ๒๕๑๑ ในพื้นที่อีสานใต้ ใกล้ชายแดนไทย-กัมพูชา จังหวัดสุรินทร์ และนำไปเลี้ยงไว้ที่สวนรุกขชาติช่อแฮ จังหวัดแพร่ มีชีวิตอยู่ต่อมา ๑๖ ปีจนตายลงในปี ๒๕๒๗

ปีถัดมา เดือนมกราคม ๒๕๒๘ มีผู้อ้างว่าพบนกกระเรียนพันธุ์ไทยสี่ตัวในพื้นที่อำเภอขุขันธ์ จังหวัดศรีสะเกษ แต่ไม่มีหลักฐานยืนยัน  นับแต่นั้นก็ไม่มีข่าวการพบเห็นในธรรมชาติอีก คงเหลืออยู่แต่นกในสถานเพาะเลี้ยงของกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่าและพันธุ์พืช และองค์การสวนสัตว์แห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ กับในบางพื้นที่ของประเทศกัมพูชา เวียดนาม ลาว