ท้ายครัว
เรื่องและภาพ : กฤช เหลือลมัย
ใครที่สนใจเรื่องการกินอาหารเพื่อสุขภาพอยู่บ้าง คงเห็นนะครับว่า “ความรู้” ทำนองนี้ เปลี่ยนแปลงตลอดเวลา เอาแค่ในช่วงชีวิตเรา ยังได้เห็นการขึ้นๆ ลงๆ ของระบบคุณค่า และนิยามความหมายต่างๆ เช่น ความนิยมกินน้ำมันหมู-น้ำมันพืช วิธีอดอาหารเพื่อล้างพิษร่างกาย หรือการลดกินเนื้อสัตว์ให้เหลือสัดส่วนน้อยกว่าพืชผักในแต่ละมื้ออาหาร ฯลฯ เรียกว่ามนุษย์ยังต้องเรียนรู้เรื่องนี้ต่อไปอย่างไม่มีวันจบสิ้นแน่ๆ
ระยะหลัง เมื่อการเน้นกินพืชผักถูกพบว่าดีต่อระบบต่างๆ ในร่างกาย ก็มีทางเลือกมากขึ้น เช่น เริ่มมีแนวทางแบบ flexitarian คือการปรับสัดส่วนแบบอนุโลม ไม่ถึงกับ “หักดิบ” แบบ vegetarian (มังสวิรัติ) เน้นกินพืชผักให้มากกว่าเนื้อสัตว์ แถมพยายามทำกินแบบง่ายๆ ไม่ใส่เครื่องปรุงรสมากมายอย่างอาหารในท้องตลาดทั่วไปด้วย
จะว่าไป วิถีการกินแบบนี้ยังดำรงอยู่ในชีวิตชาวบ้านทั่วๆ ไป โดยเฉพาะชนเผ่า-ชนกลุ่มน้อยในพื้นที่ใกล้ป่าเขา ที่ยังเก็บหาอาหารจากธรรมชาติได้อยู่ เรียกว่าเป็นความปรกติสามัญของเขาเลยแหละ
ผมเพิ่งไปได้สูตรข้าวต้มผัก “แช่เมอ” ของคนอาข่าบ้านป่าเกี๊ยะ ตำบลท่าก๊อ อำเภอแม่สรวย เชียงราย มาครับ ใช้ผักล้วนๆ จริงๆ โดยเขาแค่คั่วข้าวสารเหนียวในกระทะพอให้เหลืองๆ ตำจนละเอียด เจียวกระเทียมกรอบๆ ไว้หนึ่งถ้วย ส่วนผัก เขาใช้สะระแหน่น้ำ “ลอเชาะ” แต่ถ้าเราไม่มี จะใช้ผักอะไรอื่นที่เราชอบกิน ก็ย่อมได้ทั้งสิ้นครับ
วิธีทำนั้นยิ่งแสนง่าย คือตั้งหม้อน้ำบนเตาไฟ เติมเกลือนิดหน่อย พอเดือด ใส่ผัก ต้มจนผักเริ่มสุก จึงทยอยโรยผงข้าวคั่วป่นลงไป พร้อมกับคนไปด้วย เพื่อไม่ให้ข้าวติดกันเป็นก้อน ข้าวคั่วจะสุกบานนุ่ม พอดูว่าสัดส่วนความข้นของข้าวต้มในหม้อสมดุลกับผักดีแล้ว เติมเกลือให้เค็มพอดี โรยกระเทียมเจียว คนให้เข้ากัน
แค่นี้ก็เสร็จแล้วครับ ตักไปกินร้อนๆ ตอนอากาศหนาวๆ ช่วงเช้าหรือค่ำๆ เราจะปรุงเพิ่มด้วยพริกไทยป่น ซีอิ๊ว น้ำส้ม หรือเติมไข่ลวกไข่ต้ม ไข่เจียวหั่นฝอย ไข่เยี่ยวม้าผ่าซีก ก็ได้ทั้งนั้นเลย
ข้าวต้มผักสูตรคนอาข่าบ้านป่าเกี๊ยะนี้ เมื่อปรุงด้วยผักล้วนรสผักย่อมจะออกมาเต็มที่ เมื่อผสานกับข้าวคั่วป่น กระเทียมเจียว เกลือดีๆ จะได้รสชาติใหม่ซึ่งท้าทายบรรดาผู้ที่สนใจจะเริ่มดูแลสุุขภาพด้วยการกินผักมากๆ อย่างแน่นอนครับ...