มาถึงหนองคายทั้งทีควรรู้จักปลาลุ่มน้ำโขง เช่น บึก เค้า สวาย เทโพ เทพา เผาะ ตะเพียนทอง นวลจันทร์ ฯลฯ แม้จัดแสดงในตู้แต่ออกแบบระบบนิเวศอิงธรรมชาติ จึงพลอยได้เห็นบ้านจำลองของเจ้าพวกสัตว์ครีบแห่งโลกใต้น้ำจืด ซึ่งน้อยนักที่ใครจะมีโอกาสเห็นบ้านจริงของพวกมันที่อยู่ใต้มหานทีสีน้ำตาลอันเต็มด้วยเกาะแก่งน้อยใหญ่และอันตรายจากแอ่งน้ำวนตลอดลำน้ำ

ชอบสุดยกให้ “อุโมงค์ใต้น้ำ-นาคพิภพ” ที่ทั้งกว้างและลึก ยึดโยงความเชื่อของคนหนองคายว่าพญานาคอาศัยอยู่โลกบาดาลในแม่น้ำนี้ และช่วงออกพรรษาจะมีปรากฏการณ์บั้งไฟริมฝั่งแม่น้ำแถบอำเภอโพนพิสัยที่ศรัทธาว่าเกิดจากการกระทำของพญานาค

การยกแม่น้ำขึ้นบกไม่เพียงเพื่อศึกษาและส่งต่อวิทยาการชีววิทยาใต้ท้องน้ำ ด้านชีวจิตโลกใต้น้ำยังเป็นที่พึ่งทางใจช่วยเยียวยาความรู้สึกผู้คน จังหวะที่ปล่อยหัวใจดำดิ่งสู่ท้องน้ำลึก ภายใต้อาคารในร่ม ร่างกายราวถูกอาบด้วยเงาสีเขียว-ฟ้าที่ส่องสะท้อนแสงและคลื่นน้ำ แรงกระเพื่อมแช่มช้าคล้ายตั้งใจดูดเราเข้าเป็นส่วนหนึ่งของพืชพรรณสีเขียว ผืนน้ำ และฝูงปลาน้อยใหญ่ในตู้กระจกขนาดมหึมา ให้สัมผัสความสัมพันธ์-ความสงบอันน่าหลงใหลระหว่างคน-สัตว์