ช่วงอายุของพวกเราย่อมทันรับรู้เรื่องราวรุ่งโรจน์ของส้มเขียวหวานบางมด ธนบุรี และความล่มสลายเนื่องจากดินจืดบ้างเปรี้ยวบ้าง น้ำเค็มหนุนบ้าง ดังหนึ่งว่าอดีตแต่ก่อนช่างดีเลิศกว่าช่วงชีวิตขาลงในปัจจุบันเสมอ แต่ก็แปลก ที่กลอนของพระแก้วคฤหรัตนบดี (น่วม) ในตำราแม่ครัวหัวป่าก์ (ปี ๒๔๕๒) มีเขียนไว้ว่า "... ส้มเขียวหวานบางมดรศเปนจอม เดี๋ยวนี้ย่อมสูญทรามเพราะน้ำเคมๆ" ราวกับว่านี่เป็นตำนานแห่งความเสื่อมถอยอันไม่รู้จบโดยแท้

โชคดีที่บางครั้งมนุษย์ก็ไม่ยอมจำนนต่อเรื่องเล่าเสมอไป... ที่ ต. หนองสามวัง อ. หนองเสือ ปทุมธานี มีสวนส้มอินทรีย์ขนาด ๑๒ ไร่ ของพี่ตี๋-กิตติวัฒน์ วสุรัฐเดชาพงศ์ ผู้เคยจำต้องละทิ้งสวนส้มเคมีที่บางมด มาเริ่มทำสวนส้มอินทรีย์ที่ย่านคลอง ๑๓ ตั้งแต่ปี ๒๕๕๘ จนปัจจุบันส้มเขียวหวานพันธุ์บางมดและพันธ์เขียวดำเนินร่วม ๑,๐๐๐ ต้น ให้ผลผลิตคุณภาพดีเท่าที่ธรรมชาติของผืนดินจะให้ได้

"ช่วงแรกผมทำสวนส้มเคมี ก็ซื้อปุ๋ยซื้อยาจนเงินหมด เลยต้องหันมาลองแบบอินทรีย์ ทำน้ำปลาหมักไปรดแปลงส้ม ทำน้ำส้มสายชูผสมพริกแกงละลายน้ำพ่นกันแมลง พอมันเข้าที่ ต้นส้มอินทรีย์จะแข็งแรงมากครับ ไม่ต้องใส่ปุ๋ยฉีดยาเคมี ปักหลอดยาแก้อักเสบเข้าลำต้นอะไรนี่เราไม่ต้องทำ พวกหนอน เพลี้ยไฟ ไรแดงก็ไม่พบอีกเลย ที่เป็นตัวร้ายจริงๆ คือแมลงวันทองครับ เราพยายามแก้ไขโดยแขวนขวดลูกเหม็น กลับเร่งเก็บส้มให้ทันก่อนมันลง ก็พอช่วยได้อยู่"

ส้มอินทรีย์รสหวานธรรมชาติ เพราะไม่มีการอัดปุ๋ยอัดยาก่อนเก็บเกี่ยว สภาพสวนจะมีหญ้าขึ้นคลุม เพราะ "หญ้าไม่ใช่ศัตรูครับ มันช่วยคลุมดิน แถมยังเป็นปุ๋ยด้วย" สวนส้มพันธุ์ขียวดำเนินของพี่ตี๋สามารถนั่งเรือเล็กไปปลิดเก็บเองได้ เราไม่สามารถทำแบบนี้ได้กลับสวนส้มขนาดใหญ่แถบภาคเหนือนะครับ กลิ่นเหม็นยาฉีดเคมีเป็นมลภาวะที่ร่างกายคนธรรมดาไม่อาจทนทานได้

"พันธุ์เขียวดำเนิน ตอนปลูกเคมีไม่ค่อยอร่อย แต่พอทำอินทรีย์กับรสชาติดีกว่าบางมดอีกนะครับ ช่วงปลายปีนี้จะเริ่มเก็บได้แล้วครับ" พี่ตี๋เล่าให้ฟังอย่างชวนให้แปลกใจ

ใครอยากลองไปเที่ยวชมและชิม "ชีวิตใหม่" ของส้มบางมด ลองติดต่อนัดแนะหรือสอบถามไปก่อนได้ที่โทรศัพท์ ๐๘-๑๐๔๑-๘๐๖๙ หรือจะสั่งซื้อในช่องทาง Facebook กิตติวัฒน์ วสุรัฐเดชาพงศ์ ก็ได้

ส้มเขียวหวานบางมดอันเคยมีชื่อเสียง อาจมีชีวิต "ขาขึ้น" อยู่ที่วิถีเกษตรอินทรีย์ในโลกสมัยใหม่นี้เองครับ...