ลองอ่าน 451 สารบัญ

“ผู้มีบุญ” เป็นชื่อที่ชาวบ้านเรียกขาน แต่ทางการขานนามเขาว่า “#ผีบุญ” โดยมีคำว่า กบฏ นำหน้า มาตั้งแต่ ร.ศ. ๑๒๐ หรือ พ.ศ. ๒๔๔๔

ต่อมาเมื่อกล่าวถึง “#กบฏผีบุญ” คนมักนึกถึงผู้มีบุญกลุ่มอุบลราชธานีที่ถูกสังหารหมู่ที่บ้านสะพือ เมื่อ ๔ เมษายน ๒๔๔๕  อาจเพราะเป็นขบวนการผู้มีบุญกลุ่มใหญ่ที่สุด (กลุ่มองค์มั่น) มีประชาชนเข้าร่วมอย่างกว้างขวาง และถูกล้อมปราบอย่างรุนแรงที่สุด  

ตามการศึกษารวบรวมของนักประวัติศาสตร์ นับกันว่าขบวนการต่อสู้ของชาวบ้านที่เชื่อมโยงกับการใช้ความศรัทธาความเชื่อ อภินิหาร และการมาโปรดของพระศรีอาริย์หรือที่เรียกกันว่า ผู้มีบุญ เฉพาะในพื้นที่อีสานเคยเกิดขึ้น ๙ ครั้ง ในช่วง ๒๖๐ ปี ตั้งแต่ปี ๒๒๔๒-๒๕๐๒   

ยิ่งย้อนกลับไปก่อนสมัยรัชกาลที่ ๕  “ผู้มีบุญ” นอกจากปรากฏบนที่ราบสูงโคราช ยังปรากฏในที่ราบลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยา บางครั้งกินพื้นที่ออกไปถึงลุ่มแม่น้ำโขงตอนกลาง

เมื่อวันที่ ๔ เดือน ๔  ปีครบรอบ ๑๒๐ ปี ร.ศ. ๑๒๑ คนในพื้นที่อีสานกลุ่มหนึ่งร่วมกันจัดงานบุญแจกข้าว “เปิดหน้าดิน” รำลึกเหตุการณ์ “ศึกโนนโพธิ์” ที่บ้านสะพือขึ้นเป็นครั้งแรก  เป็นการปักหมุดบนสถานที่จริง ด้วยความหวังว่าจะพัฒนาต่อให้เป็นอนุสรณ์สถานเพื่อการศึกษาท่องเที่ยวทางประวัติศาสตร์ของชุมชนและของชาติ

ด้วยข้อจำกัดเรื่องหลักฐาน ทำให้ภาพของพวกเขาเลือนราง 
บ้างก็ถกกันว่าเป็น “กบฏไพร่” หรือไม่ บ้างก็ว่า “คนร่วมขบวนการโดนหลอกหรือไม่” ไปจนถึง “มีการวางแผนอย่างเป็นระบบหรือไม่” 

แต่ไม่ว่าจะเป็นอย่างไร จุดกำเนิดของขบวนการไพร่ 
ล้วนมีที่มาที่ไป และมีเหตุผลในตัวของมันเอง

ลองอ่าน 451 ตุลาคม 65 ที่ใดมีการกดขี่...กบฏผู้มีบุญ

#050404

#000000

Issues

Your Inspiring Reading Experience

ANSi by Sarakadee

Reading in other languages by opening in Chrome translate.

ANSI by "สารคดี"
แอปพลิเคชันเปิดประสบการณ์ความรู้ไม่จำกัด จัดทำโดยทีมงานนิตยสาร "สารคดี" บริษัท วิริยะธุรกิจ จำกัด 
สมัครอ่านได้ตามระยะเวลา 1, 3 , 6 เดือน และ 1 ปี