เขาเป็นเจ้าของคอลัมน์ “มุมสะสม” ต่อเนื่องหลายปีตั้งแต่ สารคดี ถือกำเนิด (ปี ๒๕๒๘) และมีบทความสารคดีในต่างกรรมต่างวาระตีพิมพ์ใน สารคดี มาเป็นระยะ ๆ โดยเฉพาะเมื่อปี ๒๕๕๓ ในวาระ สารคดี มีอายุ ๒๕ ปี ได้มอบรางวัล “สารคดีเกียรติยศ” แก่ เอนก นาวิกมูล ซึ่งตอนนั้นเขามีอายุ ๕๗ ปี และทำงานเขียนสารคดีมากว่า ๓๐ ปีแล้ว
ต่อมาปี ๒๕๖๓ เขาได้รับการยกย่องเป็นศิลปินแห่งชาติ สาขาวรรณศิลป์

หากจะแนะนำอย่างย่นย่อที่สุด เขาคือผู้ที่ทำให้สังคมไทยตื่นตัวเรื่องการอนุรักษ์ของเก่าใกล้ตัวในฐานะประวัติศาสตร์สังคมมาตั้งแต่ทศวรรษ ๒๕๒๐ เป็น “ผู้ดูแลบ้าน พิพิธภัณฑ์” สองแห่ง สาขาศาลาธรรมสพน์ ซอย ๓ เขตทวีวัฒนา กรุงเทพฯ และสาขางิ้วราย อำเภอนครไชยศรี จังหวัดนครปฐม  เป็นเจ้าของประโยค “เก็บวันนี้ พรุ่งนี้ก็เก่า” ผู้ทำงานอย่างหนัก อุทิศทั้งครอบครัวและตัวเองเพื่องานพิพิธภัณฑ์มาจนทุกวันนี้

ปี ๒๕๖๘ ในวัย ๗๒ ปี เอนกถืออายุเป็นเพียงตัวเลข เขายังทำงานที่รัก ปัดกวาดบ้านพิพิธภัณฑ์ทั้งสองแห่ง แบกของ ขนเก้าอี้ ปลูกต้นไม้ รับโทรศัพท์ตอบคำถามผู้มาติดต่อขอความรู้ด้วยอารีไม่ว่าจะวัยไหน 

ข้าง ๆ กายเอนกคือคู่ชีวิต คู่ทุกข์คู่ยาก วรรณา นาวิกมูล “ผู้ร่วมคิดร่วมทำ” ที่ทำทุกอย่างมาด้วยกันตั้งแต่เริ่มต้น  นอกจากเป็นอาจารย์มหาวิทยาลัย เธอยังเป็นแม่ของลูกสาวสองคน และเป็นผู้ช่วยคนสำคัญที่ขาดไม่ได้ในงานบ้านพิพิธภัณฑ์

ในวาระ ๑๕๐ ปี พิพิธภัณฑ์ไทย จึงไม่มีอะไรที่จะเหมาะสมเท่ากับนั่งลงสนทนากับเอนก-วรรณา เกี่ยวกับเรื่องราวของบ้านพิพิธภัณฑ์ รวมถึงปุจฉา-วิสัชนา ถึงวงการพิพิธภัณฑ์เมืองไทย