แผนที่แสดงบริเวณเหมืองและพื้นที่โดยรอบ ซึ่งเกี่ยวข้องกับผาเขาหินปูน ๘ ลูก กับชุมชนท้องถิ่นอย่างน้อย ๖ หมู่บ้าน

ที่มา : จากสรุปสถานการณ์ผลกระทบต่อชุมชน กรณีโครงการเหมืองแร่หินอุตสาหกรรมชนิดหินปูน เพื่ออุตสาหกรรมก่อสร้าง ตำบลดงมะไฟ อำเภอสุวรรณคูหา จังหวัดหนองบัวลำภู

“เขาฆ่ากำนันทองม้วน คิดว่าจะทำให้ชาวบ้านกลัว แต่ไม่เป็นอย่างนั้น  เด็ดหัวผู้นำกลับเป็นการปลุกระดมให้ชาวบ้านยิ่งลุกขึ้นมา” เทิดพงษ์ อนุเวช แกนนำกลุ่มอนุรักษ์ป่าชุมชนเขาเหล่าใหญ่-ผาจันได

“แกโดนยิงตายห่างอำเภอแค่ ๓ กิโลเมตร หลังขึ้นเวทีที่ภูผายา สาบานว่าจะยืนเคียงข้างพี่น้อง โดยหาตัวฆาตกรไม่ได้ ถามว่าเรากลัวไหม มีส่วนกลัวอยู่ แต่ว่าหยุดไม่ได้  เอาศพออกจากโรงพยาบาลมาบ้านคืนหนึ่ง ตื่นเช้ามาก็เอาศพใส่รถอีแต๊กเข้าไปประท้วงที่ศาลากลางจังหวัด”

ชุมนุมประท้วงที่ศาลากลางจังหวัดหนองบัวลำภู ๓ คืน

“ผู้ว่าฯ ลงมาดูศพ รับปากว่าจะมาดูคดีให้ ก็มาดูแต่ไม่ได้ทำอะไร” คำเล่าของแม่ขวัญ

หนำซ้ำการสอบสวนต่อมาคดีถูกบิดเบือนว่าเป็นการฆ่า ตัดตอนในคดียาบ้า และสุดท้ายไม่สามารถหาตัวผู้กระทำผิดได้จนวันนี้  ทั้งเธอและทุกคนในท้องถิ่นต่างก็รู้ว่าเป็นฝีมือใคร “แม่มั่นใจ ฆาตกรจริง ๆ ก็คนใน อบต. ที่เรียกไป กับพวกโรงโม่หินนี่แหละ กำนันไม่เคยมีเรื่องกับใคร”

การร้องเรียนเหตุฆาตกรรมกำนันทองม้วน คำแจ่ม กับ สม หอมพรมมา ไม่เกิดผลทั้งในทางคดีและการหยุดเหมืองหิน

ชาวดงมะไฟจึงนำศพกำนันมาฝังไว้ในป่าชุมชนท้ายวัดศิริธรรมพัฒนา บ้านโชคชัย จนปัจจุบันยังไม่ได้ฌาปนกิจ

“แม่เป็นคนตัดสินใจเองว่าจะเก็บศพไว้ตามหาความจริง จะมีหรือไม่มีเราก็ต้องเก็บไว้เรียกร้องหาความยุติธรรม แม้ยังหาความยุติธรรมไม่ได้ก็ต้องสู้เหมืองให้ได้ เรามีกันหลายหมู่บ้าน ต้องหยุดเหมืองและโรงโม่หินให้ได้ จะกี่ปีก็ช่าง ไม่เจอฆาตกรก็ช่างมัน เอาภูผาไว้ให้ลูกหลานให้ได้” เจตนาอันเด็ดเดี่ยวของคู่ชีวิตกำนัน ซึ่งยังอยู่ในขบวนการต่อสู้มาจนปัจจุบัน

“พอไม่มีกำนัน เขาทำเอกสารปลอม เอาชื่อคนตายไปอ้างว่าเห็นด้วยกับเหมือง”

“บริษัทขออนุญาตใช้พื้นที่ทำเหมืองหินและโรงโม่จาก อบต.  มีการทำประชาคมแต่ขั้นตอนไม่ถูกต้อง ใช้วิธีถามหลอกให้ชาวบ้านยกมือแล้วถ่ายรูปไปแนบเอกสาร” ส่วนหนึ่งของขั้นตอนทุจริตตามคำเล่าของเจ้าหน้าที่โครงการ ขับเคลื่อนนโยบายสาธารณะด้านทรัพยากรแร่ (PPE) และเล่าลำดับการต่อกรกับความไม่ชอบมาพากลดังกล่าว

แต่ในที่สุดอุตสาหกรรมจังหวัดหนองบัวลำภูก็ให้ประทานบัตรการทำเหมืองหินบนผาฮวกแก่บริษัทเป็นเวลา ๑๐ ปี ตั้งแต่ ๒๕ กันยายน ๒๕๔๓ ถึง ๒๔ กันยายน ๒๕๕๓

ท่ามกลางการต่อต้านอย่างหนักหน่วงจากชุมชนซึ่งใช้มาตรการชุมนุมประท้วงปิดเส้นทางขนเครื่องจักรกลเข้าเหมือง แต่ถูกเจ้าหน้าที่ตำรวจเข้าสลายการชุมนุม เครื่องจักรกลเข้าสู่พื้นที่ทำเหมืองบนผาฮวกจนได้  ต่อมาแกนนำชุมชน ๑๒ คนถูกจับกุมข้อหาวางเพลิงเผาที่พักคนงานเหมืองและโรงเก็บอุปกรณ์  ๒ คนถูกตัดสินจำคุก

ขณะที่ชาวบ้านก็ยื่นฟ้องศาลปกครองขอให้เพิกถอนประทานบัตรทำเหมืองหินที่ได้มาโดยไม่ชอบด้วยกฎหมาย

“ปี ๒๕๔๕ ชุมชนยื่นฟ้องศาลปกครองให้เพิกถอนประทานบัตร ศาลปกครองชั้นต้นตัดสินให้ชนะ การต่อสู้ชะงักลงเพราะชาวบ้านเข้าใจว่าชนะเด็ดขาดแล้ว” ตามคำเล่าของเจ้าหน้าที่โครงการขับเคลื่อนนโยบายสาธารณะด้านทรัพยากรแร่ (PPM) ที่รวบรวมข้อมูลลำดับการต่อสู้ “จนวันหนึ่งได้จดหมายว่า ศาลปกครองสูงสุดพิพากษาให้เหมืองชนะชั้นอุทธรณ์ในปี ๒๕๕๓”

“เราชนะแล้วนะพ่อ  
ฉันอยากบอกพ่อทองม้วนว่า 
ฟื้นฟูป่าได้แล้ว เราก็จะสู้ต่อไป” 
สอน คำแจ่ม

แต่ประทานบัตรหมดอายุลงพอดี บริษัทได้ขอต่อใบอนุญาตและขอเข้าใช้พื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติเพื่อทำเหมืองแร่ต่อไปอีก

จากนั้นบริษัทก็ปักหมุดขอบเขตการได้รับประทานบัตรรอบพื้นที่ผาฮวก บางจุดหมุดเขตแดนของโครงการรุกล้ำเข้าไปในที่ทำกินของชาวบ้าน โดยเจ้าของพื้นที่ไม่ได้รับการแจ้งจากโครงการและไม่ได้ให้ความยินยอม

“ปี ๒๕๕๓ เราไปกรุงเทพฯ กันสองคันรถตู้ ขอดูเอกสารเห็นรายชื่อปลอม ๔๕ คน” เปี่ยม สุวรรณสนธ์ ที่คนในชุมชนเรียกแม่ต้อย เล่าเรื่องที่เธอมีส่วนร่วม และชื่อของเธอก็อยู่ในเรื่องเล่านั้นด้วย เพราะเมื่อไล่ดูรายชื่อปลอมเหล่านั้น นอกจากเป็นชื่อคนตาย คนที่ถูกหลอกให้เซ็นรับแจกหัวหอมยังมีชื่อแม่ต้อย ซึ่งอยู่ฝ่ายต้านเหมืองด้วย แต่ถูกสมาชิก อบต. ดงมะไฟคนหนึ่งแอบเอาชื่อไป “เขาปลอมชื่อใส่ให้ครบ ๑๒๐ รายชื่อ เราค้นเจอก็สู้เรื่องนี้”

มูลนิธินิติธรรมสิ่งแวดล้อมมองว่าการใช้เอกสารเท็จนั้นผิดตั้งแต่เริ่ม จึงเข้ามาเป็นทนายให้ชาวบ้านดงมะไฟฟ้องต่อศาลปกครองอุดรธานีอีกครั้งในปี ๒๕๕๕

“แต่ภายหลังรัฐประหารปี ๒๕๕๗ ทหารเรียกชาวบ้านไปเจรจาให้เลิกค้าน แล้วเหมืองก็เริ่มระเบิดหินตั้งแต่ช่วงปลายปี ๒๕๕๙” ตามคำเล่าของ จุฑามาส ศรีหัตถผดุงกิจ 

การระเบิดภูเขาหินปูนดงมะไฟเปิดฉากขึ้นที่ผาฮวก

“กฎหมายไม่ศักดิ์สิทธิ์ เขาเข้ามาทำลายผาจนได้เอาอาวุธหนักเข้ามาปี ๒๕๕๙  วันที่ในหลวงรัชกาลที่ ๙ สวรรคต เขาเริ่มระเบิดวันนั้นเลย” เทิดพงษ์ อนุเวช เล่าลำดับเหตุการณ์

ตามข้อมูลจากรายงานศึกษาผลกระทบสิ่งแวดล้อมและมาตรการป้องกันแก้ไข ประกอบการขอต่ออายุประทานบัตรของบริษัทเหมือง ระบุว่า “จะใช้เครื่องเจาะระเบิดแบบตีนตะขาบร่วมกับ Jack Hammer วัตถุระเบิดที่ใช้เป็นแบบแอมโมเนียไนเตรตผสมกับน้ำมันดีเซล ใช้วัตถุระเบิดแรงสูงประเภท Dynamite ทำหน้าที่กระตุ้นการระเบิดและมีแก็ปไฟฟ้าแบบถ่วงเวลาเป็นตัวจุดระเบิด”

ทำการระเบิดวันละครั้ง “ช่วงเวลาประมาณ ๑๖.๐๐-๑๗.๐๐ น. โดยก่อนการระเบิดทุกครั้งจะจัดเจ้าหน้าที่ตรวจตราภายในรัศมี ๑๐๐ เมตร และให้สัญญาณเตือนให้ได้ยินในรัศมี ๕๐๐ เมตร”

หินที่ได้จากการระเบิด “จะทำการขนส่งโดยรถขุดดิน ร่วมกับรถบรรทุกท้าย ลำเลียงโดยตรงไปยังโรงโม่ บดและย่อยหินของบริษัทศิลาโชคชัยภัทร จำกัด ซึ่งเป็นบริษัทในเครือและมีที่ตั้งอยู่ติดกับแนวเขตทางด้านทิศตะวันตกของเขตประทานบัตร ส่วนหินที่มีขนาดใหญ่เมื่อทำการกระแทกด้วย Hydraulic Breaker ให้มีขนาดเหมาะสมแล้วก็จะขนส่งไปยังโรงโม่ บดและย่อยหิน เพื่อทำการบดย่อยหิน คัดขนาด หรือเพื่อจำหน่ายตามความต้องการของตลาดต่อไป”

จากนั้นสภาพในชุมชนรอบผาฮวกก็เป็นไปตามเสียงร้องทุกข์ของผู้คน

“เวลาเขาจุดระเบิด เสียงมาก่อน แล้วแรงสะเทือนตามมา จากนั้นใช้รถแบ็กโฮกวาดเอาหินที่แตกออกมา ตั้งแต่ตอน ๕ โมงเย็น บางทีก็ทำจนดึก เสียงดังรบกวน”

ถ้ำบาดาล ที่ผาน้ำลอด ปากทางลงถ้ำเล็กแคบต้องเอียงตัวลง ภายในลึก มีโถงกว้างหลายห้องซึ่งตระการตาด้วยรูปทรง พื้นผิว การจัดเรียงตัวเองของมวลหินอย่างน่าอัศจรรย์

เดือนต่อมาหลังจากตั้งหมู่บ้านผาฮวกฯ ใบประทานบัตรของเหมืองหมดอายุ ผู้ชุมนุมยังเฝ้าระวังไม่ให้ขนหินออก โดยถือหลักการว่าผาหินถูกระเบิดโดยใช้เอกสารเถื่อน

กระทั่งวันที่ ๑๗ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๖ ศาลปกครองสูงสุดพิพากษายืนตามศาลชั้นต้นเมื่อปี ๒๕๖๑ ให้เพิกถอนใบอนุญาตเหมืองเข้าทำประโยชน์ในเขตป่าสงวนป่าเก่ากลอยและป่านากลาง และให้เพิกถอนใบอนุญาตต่ออายุประทานบัตรเพื่อทำเหมืองแร่หินอุตสาหกรรมชนิดหินปูน เนื่องจากวินิจฉัยว่ารายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม หรือ EIA ของเหมืองหินเมื่อปี ๒๕๔๓ ไม่สอดคล้องกับบริบทของชุมชนและสิ่งแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงไป ไม่เป็นไปตามเจตนารมณ์ของพระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๓๕  การต่ออายุประทานบัตรจึงถือเป็นการกระทำที่ไม่ชอบด้วยกฎหมาย

แต่ถัดมาในเดือนพฤษภาคม บริษัท ธ. ศิลาสิทธิ จำกัด ฟ้องศาลจังหวัดหนองบัวลำภูให้รื้อหมู่บ้านผาฮวกฯ โดยอ้างว่ากีดขวางเส้นทางการขนแร่และขัดขวางไม่ให้บริษัทขนย้ายกองแร่หินปูนที่อยู่ในเขตโรงโม่ ซึ่งศาลจังหวัดหนองบัวลำภูได้พิพากษายกฟ้องเมื่อวันที่ ๓๐ มกราคม ๒๕๖๗

“ส่วนใบอนุญาตของโรงโม่ยังมีอายุจนถึง ๑๐ เมษายน
๒๕๖๗” ตามการตรวจสอบของชุมชน  หมู่บ้านผาฮวกพัฒนาชาวประชาสามัคคีจึงปักหลักชุมนุมอยู่ต่อไป

ระหว่างนั้นชาวบ้านได้พากันกลับเข้าไปยังผาฮวกที่เคยคุ้น ทว่านับตั้งแต่มีการทำเหมืองหิน ผู้ประกอบการได้กั้นแนวเขต ไม่อนุญาตให้ชาวบ้านเข้าไปในพื้นที่ทำเหมือง เป็นเวลาหลายสิบปีแล้วที่ชาวบ้านถูกจำกัดสิทธิ์จากการใช้ประโยชน์ทรัพยากรในชุมชนของตัวเอง

“เราก็ฟื้นฟูป่าไปก่อน เก็บเมล็ดพันธุ์มาเพาะ ถึงฤดูฝนก็นำขึ้นไปปลูกบนภูเขา ทำเส้นทางท่องเที่ยวถ้ำผาเหมืองเก่า นำรายได้เข้าชุมชน”

จนกระทั่งได้ประกาศปิดหมู่บ้านผาฮวกพัฒนาฯ ในวันที่ ๑๐ เมษายน ๒๕๖๗

วันเดียวกับที่ใบอนุญาตของโรงโม่หมดอายุ

“เราชนะแล้วนะพ่อ” สอน คำแจ่ม กล่าวต่อผู้คนที่อยู่ในงาน “ปิดเหมืองหินแล้วจ้า ฮอดเวลาม่วนชื่น” ก้าวต่อไป...ดงมะไฟแห่งชัยชนะ เมื่อวันที่ ๑๐ เมษายน ๒๕๖๗ แฝงนัยถึงคู่ชีวิตของเธอที่จากไปกับการคัดค้านเหมืองเมื่อ ๒๔ ปีก่อน

“ฉันก็อยากจะบอกพ่อทองม้วนว่า ฟื้นฟูป่าได้แล้วเราก็จะสู้ต่อไปนะคะ”

“บัดนี้โรงโม่เขาก็ออกไปแล้ว ลูกหลานพ่อแม่ก็สิพาเฮ็ดไปข้างหน้า  ฟื้นฟูแล้ว ตอนนี้กำลังเฮ็ดแหล่งท่องเที่ยว คนที่สู้มาด้วยกันก็ว่าสิเฮ็ดอนุสาวรีย์ไว้ ใครไปมาให้รู้ว่าคนผู้นี้เป็นผู้เสียสละรักษาไว้ให้ลูกให้หลานเบิ่งนั่นแหมะ”

แม่ขวัญกลับไปที่หลุมฝังศพสามีอีกครั้งเพื่อบอกข่าวความสำเร็จของการต่อสู้ที่กำนันเดิมพันด้วยชีวิต จากนั้นหันมาพูดกับคนอื่น ๆ ที่มาร่วมคารวะหลุมศพวีรชนดงมะไฟด้วยกัน

“อยากให้เพิ่นฮู้ว่าพี่ ๆ น้อง ๆ ยังฮักเพิ่นอยู่ ยังอุ้มชูเพิ่นอยู่ จากที่เพิ่นพาสู้พาหยังมาแล้ว”

“กำนันเอ้ย ตายบ่ตายฟรี ตายมีศักดิ์ศรี มีเกียรติ ใครมองไม่เห็นก็ช่าง เขาเย้ยหยันว่าตายแล้วไม่ฟื้น แต่เราก็ไม่เสียใจ เราภูมิใจที่รักษาไว้ได้” เพื่อนที่ร่วมต่อสู้ด้วยกันมาพูดกับเพื่อนที่จากไป

“ใบต่ออายุเหมืองถูกจำหน่ายไปแล้ว ตอนนี้เราต่อสู้ให้เอาเขตแหล่งหินออก เพื่อป้องกันบริษัทอื่นเข้ามาขอประทานบัตรอีก ถ้ากฎหมายยังเปิดช่องว่าที่นี่เป็นแหล่งหินอุตสาหกรรม เขาก็เข้ามาทำเหมืองได้  สองเป้าหมายเฉพาะหน้า ต้องยกเลิกแหล่งแร่ กับขึ้นทะเบียนเป็นป่าชุมชนเพื่อพัฒนาเป็นแหล่งท่องเที่ยว”

ได้ผาเขากลับมาแล้ว ความต้องการของชุมชนคือพัฒนาส่งเสริมการท่องเที่ยว ซึ่งเริ่มมาตั้งแต่ตอนตั้งหมู่บ้านผาฮวกพัฒนาฯ แล้วเช่นกัน  ตามคำเล่าของ เปี่ยม สุวรรณสนธ์ “หลวงพ่อไปขอพระพุทธรูปจากวัดบวรฯ มาไว้ในถ้ำตั้งแต่ปี ๒๕๖๒ ให้คนมาเที่ยว มาสรงน้ำพระในถ้ำ”

เช่นเดียวกับกลุ่มเยาวชนนักอนุรักษ์น้อยนครผาดงมะไฟที่จัดการนำเที่ยวเล่าถึงถ้ำแห่งนี้ “ถ้ำศรีธนแต่เดิมยังไม่มีชื่อ จนมีคนชื่อศรีธนได้เข้าไปหามูลค้างคาวมาทำปุ๋ย แล้วถูกก้อนหินใหญ่หล่นลงมาทับเสียชีวิต คนจึงเรียกถ้ำตามชื่อคนตาย  เมื่อก่อนยังไม่มีพระ หลวงพ่อซึ่งไม่เห็นด้วยกับเหมืองเหมือนกันอยากให้คนมาเที่ยว มาสนใจพื้นที่ เลยสร้างถ้ำพระพุทธรูป ๕,๐๐๐ องค์ขึ้นมา”

แหล่งท่องเที่ยวชุมชนอดีตที่ตั้งเหมืองหินยังมีอีกหลากหลาย ภาพเขียนสีโบราณอายุนับพันปี จุดชมวิวภูผายา แหล่งโบราณคดีถ้ำศรีธน หินงอกหินย้อย ถ้ำน้ำลอด ฯลฯ

ในชุมชนที่เติบโตมาจากการเคลื่อนไหวยังมีเรื่องราวประวัติศาสตร์การต่อสู้ กลุ่มเยาวชนยุคปัจจุบันซึ่งได้รับการหล่อหลอมมาตามเส้นทางต่อสู้  รอยซากเหมืองเก่า รวมทั้งหลุมศพกำนันที่ให้ความรู้สึกควรแก่การสักการะเหมือนหลุมศพลุงโฮ

นอกจากรักษาธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมไว้ให้ชุมชน รายได้จากการท่องเที่ยวชุมชนยังมาสู่เยาวชนในท้องถิ่นด้วย

“นอกจากรายได้จากงานเล่นวงกลองยาวที่โอนเข้าบัญชีให้สมาชิก ส่วนหนึ่งให้ใช้จ่าย อีกส่วนหักเข้ากองกลางของกลุ่ม  พอมีรายได้จากการท่องเที่ยวก็แบ่งแบบนั้น ทุกคนมีบัญชีของตัวเอง กลุ่มจะโอนให้ทั้งเงินใช้จ่ายเงินเก็บ” อานูวา หมินหวัง ลูกครึ่งสตูล-ดงมะไฟ วัย ๒๐ ปี แกนนำกลุ่มนักอนุรักษ์น้อยนครผาดงมะไฟเล่าเรื่องกลุ่มเยาวชนซึ่งมีสมาชิกอยู่ราว ๑๕ คน

“เด็ก ๆ ที่นี่จบมาก็ตัดอ้อย เลี้ยงวัว ไม่รู้ว่าจะไปต่อยังไง เป็นเด็กบ้านนอก ถ้าไม่มีกิจกรรมทำก็อยู่บ้านเฉย ๆ พอมีกลุ่มนักอนุรักษ์น้อยฯ ขึ้นมาก็ได้มารวมตัวกัน ให้เด็กได้เรียนหนังสือและซ้อมดนตรี มีความคิดสร้างสรรค์ออกมา”

สามสิบสองปีหลังการต่อสู้กับเหมืองหิน ชุมชนดงมะไฟได้ผาเขากลับคืนมา ส่วนสี่ชีวิตไม่อาจหวนคืน

สิทธิทำเหมืองของบริษัท ธ. ศิลาสิทธิ จำกัดถูกเพิกถอนแล้ว แต่เมื่อภูผาของตำบลดงมะไฟยังเป็นเขตแหล่งหิน ก็ยังเป็นไปได้ที่บริษัทอื่นจะเข้ามาทำเหมืองอีก

“ภูเขาลูกโดดที่แยกออกมาจากเขตป่าอนุรักษ์ หน่วยราชการที่รับผิดชอบก็เลือกขีดเอา เขาจะคอยดูว่าหินปูนในประเทศมีปริมาณสำรองเท่าใดสำหรับอุตสาหกรรมก่อสร้างและอุตสาหกรรมปูนซีเมนต์ แล้วประกาศเป็นแหล่งหิน กำหนดลงไปว่ามีอยู่ในจังหวัดไหนกี่แห่ง ซึ่งภูเขาหลายแห่งในเลย หนองบัวลำภู ถูกประกาศเป็นแหล่งหิน” เลิศศักดิ์ให้ข้อมูล

ถ้าดงมะไฟและที่อื่น ๆ ต่อต้านการเป็นพื้นที่เหมืองกันหมด จะไม่กระทบอุปสงค์การใช้หินของประเทศหรือ

เลิศศักดิ์ตอบในนามผู้อำนวยการโครงการขับเคลื่อนนโยบายสาธารณะด้านทรัพยากรแร่ (PPM)

“ถ้าดูตามเส้นทาง ยังมีแหล่งหินมากมายที่จะป้อนเข้าสู่การใช้ประโยชน์ มีปริมาณหินสำรองอยู่เต็มไปหมดที่สามารถใช้ได้

“ปัญหาของคำถามนี้คือแหล่งหินนี้สำคัญต่อระบบอุตสาหกรรมก่อสร้างขนาดใหญ่อย่างไร ไม่ได้ให้ความสำคัญกับหินที่ใช้ก่อสร้างในชีวิตประจำวันของชาวบ้าน

“เหมืองหินเหล่านี้ไม่ได้สนใจป้อนการใช้หินสำหรับประชาชน แต่เพื่อไปป้อนอุตสาหกรรมขนาดใหญ่ หินไม่ใช่แค่อุปกรณ์ก่อสร้าง แต่เกี่ยวพันถึงห่วงโซ่อุตสาหกรรมปูนซีเมนต์ของทั้งประเทศ

“มุ่งแต่ให้ชาวบ้านเสียสละเพื่ออุตสาหกรรมขนาดใหญ่ แต่ไม่ได้มองว่าภูเขาลูกนั้นไม่ได้มีแต่หิน ยังมีแหล่งน้ำ เห็ด หน่อไม้ ฟืน สมุนไพร เหล่านี้ไม่ได้ถูกคำนวณออกมาเป็นตัวเลข  ถ้าได้เทียบเคียงจะรู้ว่าควรเก็บภูเขาไว้มากกว่าระเบิดเพื่อขนออกไปค้ำจุนระบบก่อสร้างขนาดใหญ่

“การที่เราปกป้องภูเขาลูกนี้ไว้ ไม่กลัวหรือว่าปริมาณหินสำรองจะขาดแคลน  เราไม่อยากตอบคำถามนี้ เพราะไม่ได้ถูกคิดเพื่อค้ำจุนการใช้ในชีวิตประจำวันของชาวบ้าน แต่ต้องการเอาหินออกไปไกลจากชีวิตของชาวบ้าน”