การแทงหยวกประดับประดา “เบญจา” ให้มีลวดลายสวยงามจึงเกิดขึ้น

แต่ไม่ใช่หยวกกล้วยทุกพันธุ์เหมาะจะใช้แสดงฝีมือ

“กาบกล้วยตานี” ก็ถือเป็นที่สุดสำหรับใช้แทงหยวก ด้วยคุณสมบัติของตานีคือลำต้นตรง กาบกล้วยที่ยังไม่แก่จะมีสีขาวผ่อง ด้านในไม่หนาไม่บางจึงกักเก็บความชุ่มชื้นได้นาน เวลาแกะสลักจะไม่ดำเร็ว และด้านนอกก็ไม่เปราะแตกง่ายเหมือนพันธุ์อื่น ใช้อัดด้านในเสริมความแข็งแรงดี ถึงอย่างนั้นหากใช้ประกอบกิจกรรมในฤดูร้อนก็ต้องเร่งมือเพราะวัสดุธรรมชาติจะเฉาเร็ว

คนหนึ่งใช้มีดปาดตัดหยวกจากลำต้น อีกคนใช้มีดฟันเลื่อยหั่นหยวกที่หนาหลายชั้น เช็ดยางออกจนสะอาด ส่งต่อให้คนถนัดแทงหยวกปักปลายมีดทะลุกาบ ขยับข้อมือขึ้นลง-ดันมือเดินหน้าถอยหลังตามแบบที่คิดไว้ในหัว

ลายในงานแทงหยวกมีทั้งลายไทย ลายธรรมชาติ และนำทั้งสองลายมาผสม ที่นิยมมักบันดาลใจจากธรรมชาติอย่างลายก้ามปู ฟันปลา ดอกไม้ กลีบบัว หรือเครือเถา

เสร็จแทงหยวกจึงจับคู่หยวกสองอันเสียบไม้ประกบแล้วสอด “กระดาษทองเกรียบ” สีสะท้อนแสงคั่นกลางไว้เป็นการรองสีพื้น เวลามองจะเห็นสีสันตามช่องฉลุขับให้ลายดูเด่น

แล้วนำหยวกลายเครื่องประกอบต่าง ๆ เย็บเป็นแพติดตั้งกับโครงรอบแท่นประดิษฐานโดยใช้หมุดไม้ไผ่ ตะปู วัสดุต่าง ๆ ช่วยยึดติด พลางพิจารณาจังหวะความสมดุล สีสัน ตรงไหนยังไม่งามก็จัดแจงแทงหยวกลายดอกลอยปิดมุมประกบ หรือเสริมประดับด้วยดอกไม้สดให้วิจิตร

พร้อมอวดศิลป์สร้างระหว่างมนุษย์กับสินทรัพย์ท้องถิ่น