ห้องเรียนมีชีวิต
Hidden (in) Museum
เรื่อง : สุชาดา ลิมป์
ภาพ : บันสิทธิ์ บุณยะรัตเวช
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยไม่เพียงเป็นสถาบันอุดมศึกษาแห่งแรกของไทย
ยังเด่นเรื่องสถาบันวิจัยในศาสตร์ต่าง ๆ ส่งเสริมให้คณาจารย์และนักวิจัยนำผลการศึกษาออกสู่สังคม ซึ่งประเด็นเกี่ยวกับธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมเป็นหนึ่งในสิ่งที่ได้รับความสำคัญ
พิพิธภัณฑ์พืชมีชีวิตในพื้นที่ ๔๖๔ ตารางเมตรของภาควิชาพฤกษศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ คือหนึ่งในผลงานสร้างสรรค์ที่นำความรู้เทคโนโลยีจากการเรียนการสอนทั้งในและนอกห้องเรียนมาเผยแพร่ผ่านรูปแบบนิทรรศการถาวรที่เป็นมิตรต่อคนทุกกลุ่มวัยเพื่อลดช่องว่างให้เข้าถึงวิชาการง่ายขึ้น
กุยช่ายประดับ
ชบา
อาคารเรือนกระจกที่ใช้ระบบควบคุมอุณหภูมินี้นำเสนอความหลากหลายและวิวัฒนาการเติบโตของพืชทั้งถิ่นไทยและต่างประเทศกว่า ๒๐๐ ชนิด แบ่งเป็นหกกลุ่ม พร้อมจำลองระบบนิเวศของพืชตัวอย่างจากป่าดิบชื้น (ป่าฝนเขตร้อน) พืชทนแล้ง พืชน้ำ พืชกลุ่มเทอริโดไฟต์ พืชเมล็ดเปลือย และพืชดอก
น่าสนใจ “นวัตกรรมกล้าไม้อัตรารอดสูง” ที่พัฒนาโดยใช้ “เทคโนโลยีหัวเชื้อราไมคอร์ไรซา (Mycorrhizal Inoculum Technology)” ผลงานวิจัยกว่า ๒๐ ปีของ ผศ. จิตรตรา เพียภูเขียว อาจารย์ประจำภาควิชาพฤกษศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ผู้ศึกษาความหลากหลายของเห็ดราในพื้นที่ป่าน่าน นำมาต่อยอดผลิตหัวเชื้อราไมคอร์ไรซาผสมในดินปลูกกล้าไม้พื้นถิ่นวงศ์ยาง ช่วยเพิ่มอัตรารอดให้ต้นกล้าเจริญเติบโตเป็นไม้ใหญ่ในสภาพภูมิอากาศแปรปรวน ซึ่งจะทำให้เห็ดป่าชนิดกินได้ผุดขึ้นหลายชนิด อย่างเห็ดเผาะ เห็ดระโงก เห็ดไคล เห็ดน้ำหมาก ก่อเกิดมูลค่าทางเศรษฐกิจเป็นแรงจูงใจให้คนในชุมชนร่วมกันอนุรักษ์ป่า
อโกลนีมา
เข็มอินเดีย
แพงพวยฝรั่ง
พิพิธภัณฑ์เพิ่งก่อตั้งไม่กี่ปี ต้องรอธรรมชาติแสดงผลงาน แต่ที่ปรากฏแล้วคือไม่เพียงเป็นแหล่งรวมพรรณไม้สำคัญ ยังเป็น living lab ให้คณาจารย์ผู้เชี่ยวชาญเรื่องพืชสาขาต่าง ๆ จัดการสอนแก่นิสิตเป็นสถานเรียนรู้สำคัญที่นักวิจัยภาควิชาพฤกษศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ ระดมองค์ความรู้และนวัตกรรมมาฟื้นฟูระบบนิเวศป่าไม้เพื่อหาทางออกที่ดีขึ้นให้กับปัญหาสิ่งแวดล้อมโลก เป็นพื้นที่ตัวอย่างให้ผู้สนใจ การพัฒนาพื้นที่สีเขียวในเขตเมืองส่งต่อความรู้-ความเข้าใจเรื่องการอนุรักษ์ กระทั่งบุคคลทั่วไปก็ได้รับประโยชน์เป็นสวนพักผ่อนหย่อนใจ
หม้อข้าวหม้อแกงลิง
บุษบาฮาวาย
สำหรับศิลปินที่หอบอุปกรณ์ศิลปะมาวาดภาพทางวิทยาศาสตร์ นอกจากดอกไม้ ต้นไม้ ยังมีบ่อเลี้ยงปลาเล็ก ๆ มีนกป่าแวะเวียนมาทำรัง มีแมลงและสัตว์ตัวจี๊ดตัวจ้อยในระบบนิเวศผลัดเปลี่ยนเป็นหุ่นวาดรูปที่มีชีวิตให้ฝึกสังเกตอย่างใกล้ชิด
ปีศาจทะเลทราย
บางทีสิ่งท้าทายของการวาดรูปในภาคสนามอาจไม่ใช่เพียงบันทึกความถูกต้อง เหมาะสม และความงาม ยังอยู่ที่การได้ลุ้นว่าจะโชคดีพบเห็นอะไรที่มีความหมายโดยบังเอิญ
อาจเป็นของขวัญจากพฤกษศาสตร์ในช่วงเวลาสั้น ๆ ให้รังสรรค์ผลงานพฤกษศิลป์ที่ไม่เหมือนใคร
ซุกอยู่ตรงไหนของพิพิธภัณฑ์...ต้องมาดู