Image

เรียบเรียง : ธัชชัย วงศ์กิจรุ่งเรือง

Image

ค.ศ. ๑๘๕๗

Phonautograph
โฟโนโตกราฟ

เอดูอาร์-เลอง สก็อต เดอ มาร์แต็งวีล นักประดิษฐ์ชาวฝรั่งเศส สร้างอุปกรณ์รูปทรงกระบอกกรวยที่จำลองโครงสร้างภายในหู ปลายกรวยมีไดอะแฟรมยึดติดหัวเข็มทำจากขนหมูอย่างแข็งทำหน้าที่บันทึกคลื่นเสียง แต่ยังเล่นซ้ำไม่ได้

Image

ค.ศ. ๑๘๗๗

Phonograph /
Tinfoil Phonograph
โฟโนกราฟ

โทมัส อัลวา เอดิสัน นักประดิษฐ์ชาวอเมริกัน สร้างอุปกรณ์บันทึกเสียงจากปูนปลาสเตอร์ทรงกระบอกกลวง หุ้มด้วยแผ่นดีบุกบาง ๆ ติดแกนหมุน มีไดอะแฟรมติดเข็มเหล็กตรงปลายเพื่อบันทึกร่องเสียงโดยจะเล่นซ้ำได้ไม่กี่ครั้ง หากก็นับว่านี่เป็นอุปกรณ์บันทึกเสียงเครื่องแรกของโลก
(เจ้าของเครื่อง : พฤฒิพล ประชุมผล)

Image

ค.ศ. ๑๘๘๖

Graphophone
กราโฟโฟน

บริษัทวอลตาแห่งสหรัฐอเมริกา พัฒนากระบอกเสียงโดยเปลี่ยนแผ่นดีบุกเป็นขี้ผึ้งแข็งที่ทำให้การบันทึกเสียงดีและนานขึ้น มีอายุการใช้งานมากกว่าเดิม
(เจ้าของเครื่อง : พฤฒิพล ประชุมผล)

Image

ค.ศ. ๑๘๙๐

Gramophone
กราโมโฟน

เอมิล เบอร์ลิเนอร์ นักประดิษฐ์ชาวเยอรมัน ริเริ่มบันทึกเสียงลงบนวัสดุแบนราบแทนวัสดุทรงกระบอกโดยเครื่องแรกที่ผลิตจะวางแผ่นในแนวตั้ง และกลายเป็นต้นแบบของเครื่องเล่นแผ่นเสียง
(เจ้าของเครื่อง : พฤฒิพล ประชุมผล)

Image

ค.ศ. ๑๘๙๕

Triumphone
ไทรอัมโฟน

กระบอกเสียงออกแบบลำโพงเป็นทรงกรวย (conical horn style) นับเป็นการออกแบบรูปลักษณ์ที่สวยงามแบบคลาสสิก และต่อยอดการออกแบบให้สวยงามหลากหลาย
(เจ้าของกระบอกเสียง : บ้านพิพิธภัณฑ์ ๒)

Image

ค.ศ. ๑๙๓๐

Radiogram
เรดิโอแกรม

ความนิยมของเครื่องเล่นแผ่นเสียงทำให้เกิดเครื่องใช้ไฟฟ้าที่เป็นการออกแบบรวมระหว่างวิทยุและเครื่องเล่นแผ่นเสียง

Image

ค.ศ. ๑๙๕๕

Philco
รุ่น TPA-1

บริษัทฟิลโกแห่งสหรัฐอเมริกาผลิตเครื่องเล่นแผ่นเสียงพกพาที่ขยายสัญญาณด้วยระบบทรานซิสเตอร์เป็นครั้งแรก บรรจุในกล่อง มีตัวขยายสัญญาณและลำโพงในตัว

Image

ค.ศ. ๑๙๗๒

Technics
รุ่น SL-1200

บริษัทมัตสุชิตะ อิเล็คทริค (ต่อมาคือพานาโซนิค) ในญี่ปุ่นผลิตเครื่องเล่นแผ่นเสียงแบบขับเคลื่อนด้วยแรงจากมอเตอร์โดยตรง มีการออกแบบเรียบง่ายสวยงาม เป็นที่นิยมใช้โดยเฉพาะวงการดีเจ จากการมีตัวควบคุมความเร็วของเพลงได้
(เจ้าของเครื่อง : ห้องสมุดแผ่นเสียง กรมประชาสัมพันธ์)

Image

ค.ศ. ๑๙๗๒

Linn
รุ่น Sondek LP12

บริษัทลินน์โปรดักส์ในสกอตแลนด์ ผลิตเครื่องเล่นแผ่นเสียงที่พัฒนาด้วยแนวคิดใส่ใจทุกส่วนของวัสดุและลดแรงสั่นสะเทือนจากภายนอกให้มากที่สุด เพราะเชื่อว่าระบบเครื่องเสียงต้องดีตั้งแต่ต้นทาง

Image

ค.ศ. ๒๐๑๖

Sony
รุ่น PS-HX500

บริษัทโซนี่ในญี่ปุ่นผลิตและวางจำหน่ายเครื่องเล่นแผ่นเสียงแปลงเสียงจากแผ่นเป็นไฟล์ดิจิทัลความละเอียดสูง

Image

ค.ศ. ๑๙๖๕

Mattel-O-Phone

บริษัทแมตเทล ผู้ผลิตของเล่น ได้ออกเครื่องเล่นแผ่นเสียงขนาดเล็กในรูปแบบโทรศัพท์แบบหมุน เล่นได้กับแผ่นเสียงขนาด ๔ นิ้วเท่านั้น

Image

ค.ศ. ๑๙๗๐

Circa 711

การเหยียบดวงจันทร์ครั้งแรกของมนุษยชาติทำให้เกิดกระแสการออกแบบสินค้าในรูปลักษณ์ของโลกอนาคต ดังเครื่องเล่นแผ่นเสียงจากแคนาดา

Image
Image

ค.ศ. ๑๙๘๐

Columbia
SE¯7M

เครื่องเล่นแผ่นเสียงแบบพกพาลายการ์ตูนแพนด้า มาพร้อมช่องเสียบไมโครโฟนให้ร้องตามแผ่นที่เปิดได้

Image

ค.ศ. ๑๙๘๓

AT727
Sound Burger

เครื่องเล่นแผ่นเสียงพกพา บริษัท ออดิโอ¯เทคนิกา วางขายที่ญี่ปุ่น ตั้งชื่อจากรูปร่างที่ประกบกันคล้ายแฮมเบอร์เกอร์ ยาวเพียง ๒๙ เซนติเมตร หนัก ๙๐๐ กรัมเท่านั้น

Image

ค.ศ. ๑๘๘๘

กระบอกเสียง

เอดิสันพัฒนากระบอกเสียงในเชิงการค้าหลายชิ้น โดยเฉพาะแอมเบอรอล (Amberol) ผลิตจากขี้ผึ้งแข็ง (wax cylinder) บันทึกเสียงและเล่นกลับได้ถึง ๒ นาทีต่อกระบอก
(เจ้าของกระบอกเสียง : พฤฒิพล ประชุมผล)

Image

ค.ศ. ๑๘๙๑

แผ่นครั่ง

เอมิล เบอร์ลิเนอร์ พัฒนาการผลิตแผ่นเสียงให้มีคุณภาพมากยิ่งขึ้นโดยใช้วัสดุนิกเกิลผสมทองแดงนำมาตีเป็นแผ่นบางเคลือบด้วยเชลแล็ก ทำให้เกิดคุณภาพเสียงที่ดียิ่งขึ้น
(เจ้าของแผ่นเสียง : บ้านพิพิธภัณฑ์ ๒)

Image

ค.ศ. ๑๙๓๑

แผ่นไวนิล

บริษัทค่ายเพลงอาร์ซีเอ วิกเตอร์ เปิดตัวแผ่นเสียงที่ผลิตจากพอลิไวนิลคลอไรด์เพื่อวางขายเป็นครั้งแรก ทำการตลาดด้วยชื่อแผ่นเสียง "Program-Transcription"

ข้อมูลและภาพจาก : zstereo.co.uk, cylinders.library.uscb.edu, loc.gov, collection.sciencemuseumgroup.org.uk, dustandgrooves.com, discogs.com, whathifi.com

Image

ค.ศ. ๑๙๔๘

แผ่น LP

บริษัทค่ายเพลงโคลัมเบีย เร็กคอร์ดส์ เปิดตัวแผ่น long playing ขนาด ๑๒ นิ้ว เล่นเพลงได้นานถึง ๔๕ นาที กลายเป็นมาตรฐานของการออกอัลบัมเพลงในเวลาต่อมา

Image

ค.ศ. ๑๙๗๑

Picture Disc

แผ่นที่พิมพ์ภาพลงบนแผ่นเสียงซึ่งแผ่นพิมพ์ภาพสมัยใหม่แผ่นแรก ๆ คืออัลบัม Air Conditioning ของวง Curved Air

Image

ค.ศ. ๑๙๗๙ เป็นต้นมา

Shaped Disc

แผ่นรูปทรงอื่น ๆ นอกจากวงกลม เริ่มต้นจากแผ่นทรงแปดเหลี่ยมในซิงเกิล  “Georgy Porgy” ของวง Toto หรือแผ่นซิงเกิล “Warsaw in the Sun” ของวง Tangerine Dream ใน ค.ศ. ๑๙๘๔ เป็นรูปแผนที่ประเทศโปแลนด์