Image

ซอดพิก กาแม่พอย
ของฝากจากบ้านเรา

Souvenir & History

เรื่อง : สุเจน กรรพฤทธิ์
ภาพ : ประเวช ตันตราภิรมย์
ภาพประกอบ : ไพลิน จิตรสวัสดิ์

ครั้งหลังสุดที่เดินทางไป สปป. ลาว นอกจากเก็บข้อมูลเขียนงาน ผมยังได้ซอสพริกกลับบ้านมาแบบงงๆ

ผมซื้อกลับมา เพราะตั้งแต่ในนครหลวงเวียงจันทน์ ไปจนถึงเมืองใกล้ชายแดนเวียดนามอย่างซำเหนือ กระทั่งเมืองเล็กในหุบเขาอย่างล่องแจ้ง ร้านเฝอ (ก๋วยเตี๋ยว) ลาวในทุกเมืองที่ออกชื่อมา ต้องมี “ซอดพิก กาแม่พอย” ตั้งเด่นเป็นสง่า เคียงคู่กับเครื่องปรุงชนิดอื่น ๆ บนโต๊ะ

นักเดินทางที่คุ้นกับลาวรู้กันดีว่าสิ่งที่ร้านเฝอลาวต่างจากไทยคือบนโต๊ะมักมีแก้วใส่ผงชูรสตั้งไว้ให้เติม แต่กรณีซอดพิก กาแม่พอย ถือเป็นของใหม่ที่ผมไม่คุ้นตา เพราะมาลาวคราวก่อน ๆ ก็ไม่เคยเจอ พอเห็นอีกที ซอสยี่ห้อนี้ก็ยึดหัวหาดร้านเฝอ รวมถึงร้านอาหารอื่น ๆ ทั่วประเทศลาวไปเรียบร้อย

แม่ค้าร้านเฝอลาวทุกแห่งเว้า (บอก) ว่า ยี่ห้อไหนก็ไม่แซ่บ (อร่อย) เท่า “ซอดพิก กาแม่พอย”

Image

คำพูดนี้ได้รับการยืนยันด้วยประสบการณ์ที่ผมพบตลอดการเดินทาง ว่าคนลาวชอบราดซอสพริกยี่ห้อนี้ลงบนเส้นเฝอ พลางซดน้ำเคี่ยวกระดูกหมู/วัวร้อน ๆ ไปด้วย

ใช่ครับ “ซอดพริก กาแม่พอย” ก็คือ “ซอสพริก ตราแม่พลอย” ผลิตในประเทศไทย 

ซอสพริก ตราแม่พลอย (ซึ่งผมไม่พบวางขายตามร้านในกรุงเทพฯ ยกเว้นร้านออนไลน์) พิมพ์ฉลากไว้เป็นสามภาษา (ไทย ลาว และอังกฤษ) ขณะที่ชื่อผู้ผลิตนั้นมีแค่ในภาษาไทยกับอังกฤษ ว่าผลิตโดยบริษัทไพรัตน์อุตสาหกรรม จำกัด จังหวัดนครสวรรค์ ส่วนภาษาลาวใช้แจกแจงส่วนประกอบของซอสพริก 

ที่น่าสังเกตคือนอกจาก “แม่พลอย” ใส่ชุดไทยนั่งพับเพียบเรียบร้อยบนฉลาก ยังมี “แม่หวาน” เด็กสาวห่มสไบยืนพนมมือไหว้อยู่ข้าง ๆ ด้วย เมื่อกลับมาลองค้นข้อมูลต่อจึงทราบว่าบริษัทไพรัตน์อุตสาหกรรม เป็นบริษัทลูกของผู้ผลิตน้ำปลารายใหญ่ในนครสวรรค์ (น้ำปลา “แม่หวาน”) ที่แยกตัวออกมาผลิตซอส ซีอิ๊ว น้ำจิ้มไก่ ซอสหอยนางรม ฯลฯ โดยเฉพาะ และมีวางจำหน่ายตามร้านค้าท้องถิ่นแถบนครสวรรค์เป็นหลัก (ข้อมูลจาก smethailandclub.com)

Image

เรื่องของซอสพริกแม่พลอยที่มานิยมกันในลาวอาจเป็นภาพสะท้อนว่าสินค้าอุปโภคบริโภคไทยได้รับความนิยมในลาวอย่างยิ่ง ทั้งนี้ธนาคารเพื่อการส่งออกและนำเข้าแห่งประเทศไทยระบุชัดเจนว่า ผู้บริโภคชาวลาว อายุ ๑๕-๖๔ ปีมากถึงร้อยละ ๖๐ คุ้นเคยกับสินค้าไทย ทำให้สินค้าไทยแข่งกับสินค้าจีนได้สูสี  

แม่พลอยคือหนึ่งในกองทัพสินค้าไทยที่บุกตลาดลาวแข่งกับสินค้าจีน ด้วยราคาขวดละ ๔๓ บาท 

เพียงแต่ผมเพิ่งมารู้จักซอสยี่ห้อนี้เอาเมื่อตอนที่ “แม่พลอย” ควง “แม่หวาน” เข้าประจำที่ร้านเฝอลาวเรียบร้อยแล้ว

แถมยังหลงคิดว่าคงหาไม่ได้ในเมืองไทย จนต้องพาสองแม่หวนคืนสู่บ้านเกิดเสียหลายขวด