สิงอยู่ในร่างใครชาวบ้านจะเรียกคนนั้นว่าเป็นผีปอบ เกิดจากคนที่เรียนเวทมนตร์อาคม พวกคาถาคงกระพัน คาถามหาเสน่ห์ แล้วไม่สามารถปฏิบัติตามข้อห้าม เอาเปรียบหรือสร้างความเดือดร้อนให้แก่สังคม

ใช้คาถาครูหีใหญ่ ทำให้อวัยวะเพศตัวเองใหญ่  ลูกผัวชาวบ้านมาหลงใหล สร้างความแตกแยกแก่ครอบครัวคนอื่น  

ใช้คาถาจุบคราม ย้อมผ้าได้สวยงามจนของคนอื่นขายไม่ได้หรือได้ราคาไม่ดี

ใช้คาถารักษาโรค แล้วเรียกค่ายกครูสูงเกิน

เหล่านี้จะทำให้ผู้นั้นเป็นปอบ ซึ่งอาจมีผีปอบอยู่ตัวเดียว หรือมากถึงเก้าตัวตามความแก่กล้าของวิชา

คนที่ถูกหาว่าเป็นปอบมักทำตัวลึกลับ ไม่ชอบคบค้ากับใคร ไม่ค่อยกล้าเดินถนน  ผีปอบจะออกจากร่างเจ้าของไปสิงบุคคลอื่นเพื่อกินเลือดและเครื่องใน ตับ ไส้ พุง จนทำให้คนนั้นเจ็บป่วยออด ๆ แอด ๆ จนถึงอาจล้มตายในที่สุด

ตอนกลางคืนคนในชุมชนจะพบเห็นคนเป็นปอบอยู่ตามทางสามแพร่ง สี่แพร่ง ใต้ต้นไม้ใหญ่ เป็นร่างหมูใหญ่ หมาใหญ่ หรือลิงใหญ่  เมื่อผ่านใกล้ใครที่เห็นว่า “เป็นตาตับหวาน” หรือน่ากิน ซึ่งมักเป็นผู้หญิง  ผีปอบจะหาทางเข้าสู่ร่างเหยื่อโดยทางทวารใดทวารหนึ่ง ทำให้คนนั้นมีอาการผิดจากคนธรรมดา เพ้อ คลุ้มคลั่ง กระวนกระวาย คุ้มดีคุ้มร้าย ร้องตะโกนใส่คนรอบข้าง นัยน์ตาแข็งกร้าว ไม่เกรงกลัวใคร

เป็นผีที่สิงอยู่กับร่างคน ชอบกินของสด เนื้อดิบ ลาบเลือดเหมือนคนเป็นผีโพง  ชาวอีสานจึงมักเรียกรวมกันว่าผีเป้าผีโพง

คนเป็นผีเป้าเกิดจากเล่นว่านกระจาย ว่านสามพันตึง ซึ่งเป็นว่านที่มีคุณทางอยู่ยงคงกระพันชาตรี ทำให้ฟันแทงไม่เข้า แต่ว่านทั้งสองชนิดชอบกินของสด หากผู้เลี้ยงหาให้กินไม่ทันจะออกหากินเอง หรือไม่ก็กินคนเลี้ยง 

ทำให้กลายเป็นผีเป้าคนเป็นผีเป้าหรือถูกผีเป้าเข้าสิงจะเก็บตัว ไม่ค่อยพูดจากับใคร ออกหากินกลางคืน ตอนค่ำจะหาจับกบจับเขียดกิน  

คนเป็นผีเป้าเมื่อตายไปก็จะเป็นผีเป้าที่ดุร้าย

เป็นผีป่า รูปร่างคล้ายคนแต่ตัวเล็ก สูงแค่เข่า ร่างผอม ปากแหลม หน้าแหลม ผมยาวถึงเท้า 

จุดเด่นคือนิ้วเท้าซึ่งมีสามนิ้วหันไปข้างหลัง ส้นเท้าหันไปข้างหน้า  ถ้าเห็นรอยส้นเท้าไปทางไหนแสดงว่าผีกองกอยเดินมุ่งหน้าไปทางนั้น

ผีกองกอยแม้มีขนาดเล็กแต่ฤทธิ์เดชมาก ผ่านไปทางไหน ทำให้ต้นไม้ใหญ่สั่นสะเทือนได้ แปลงกายให้สูงใหญ่จนยกหินก้อนใหญ่ ๆ ได้ หรือแปลงกายให้สวยงามก็ได้

เป็นคนละอย่างกับผีพรายทะเล ที่จำแลงเป็นหญิงสาวมาปรากฏกายต่อชาวเรือ แต่อาจมีส่วนเกี่ยวเนื่องกับความเชื่อเรื่องน้ำมันพรายในภาคกลาง ตรงที่กล่าวกันว่าผีพรายในอีสานก็เกิดจากหญิงตายทั้งกลม ซึ่งมักแปลงกายเป็นนกเค้าแมวเกาะหลังคาบ้านคนป่วย ซ้ำเติมให้เสียชีวิตเร็วขึ้น

ผีพรายอีสานชอบกินเลือดคนคลอดลูก บ้านที่กำลังทำคลอดต้องใช้หนามสะไว้ใต้ถุนกันผีพรายเข้ามารบกวน และญาติพี่น้องจะมารวมกันเพื่ออยู่เป็นเพื่อนแม่ลูกอ่อนให้อบอุ่นใจและได้คอยช่วยป้องกันผีพราย