scoop

รวบรวม : สุเจน กรรพฤทธิ์

ฮังการี :

แอนยอส อิสต์วาน เจดลิก (Ányos István Jedlik) บาทหลวงและนักฟิสิกส์ ประดิษฐ์มอเตอร์ไฟฟ้าต้นแบบมีหลักฐานว่าเขาเป็นผู้คิดค้นไดนาโม (เครื่องกำเนิดไฟฟ้า) ซึ่งจะเป็นส่วนสำคัญของรถยนต์ไฟฟ้า

เนเธอร์แลนด์ :

ซีแบรนดัส สเตรทิน (Sibrandus Stratingh) สร้างรถยนต์ไฟฟ้าด้วยแบตเตอรี่แบบใช้ครั้งเดียว (zinc-acid batteries)

ฝรั่งเศส :

กัสตง ปล็องเต (Gaston Planté) นักฟิสิกส์ ประดิษฐ์แบตเตอรี่แบบตะกั่วที่ชาร์จใหม่ได้  

เยอรมนี :

แวร์เนอร์ ฟ็อน ซีเมินส์ (Werner von Siemens) ทดลองรถยนต์ที่ตั้งชื่อว่า Elektromote ในเขตชานกรุงเบอร์ลินโดยใช้กระแสไฟจากสายไฟฟ้าที่วางไปตามแนวถนน

ฝรั่งเศส :

กุสตาฟว์ ทรูเว (Gustave Trouvé) ทดลองนำรถจักรยานสามล้อมาติดตั้งมอเตอร์ไฟฟ้าของซีเมินส์ใช้แบตเตอรี่เคมีที่ได้รับการปรับปรุงใหม่เป็นแหล่งพลังงานถือเป็น “จักรยานไฟฟ้า” คันแรกของโลก

อังกฤษ :

โทมัส พาร์กเกอร์ (Thomas Parker) สร้างรถยนต์ไฟฟ้าคันแรกจากความต้องการประหยัดพลังงานและลดการปล่อยมลภาวะ โดยใช้แบตเตอรี่ที่ กัสตง ปล็องเต ออกแบบ ขณะที่รัฐบาลอังกฤษและฝรั่งเศสเริ่มส่งเสริมการผลิตรถยนต์ไฟฟ้า

สหรัฐอเมริกา :

วิลเลียม มอร์ริสัน (William Morrison) สร้างรถยนต์ไฟฟ้าหกที่นั่งทำความเร็วสูงสุด ๒๓ กิโลเมตรต่อชั่วโมง ช่วงนี้ชาวอเมริกันเริ่มสนใจรถยนต์ไฟฟ้ามากขึ้น

เยอรมนี :

รูดอล์ฟ ดีเซล คิดค้นเครื่องยนต์สองจังหวะทำให้เทคโนโลยีเครื่องยนต์สันดาปเริ่มแซงหน้า

สยาม :

รถรางในกรุงเทพฯ จากสถานีศาลหลักเมือง-ถนนตก เป็นรถรางสายแรกของโลกที่ใช้ระบบไฟฟ้า

สหรัฐอเมริกา :

บริษัท Hartford Electric Light Company ริเริ่มแนวคิด “สับเปลี่ยนแบตเตอรี่” สำหรับรถบรรทุกขนาดใหญ่ของบริษัท GVC (บริษัทลูกของ General Electric Company) โดยผู้ใช้บริการจ่ายเงินเป็นรายเดือน

อังกฤษ :

วอลเตอร์ ชาร์ลส์ เบอร์ซีย์ (Walter Charles Bersey)  วิศวกรไฟฟ้า ประดิษฐ์แบตเตอรี่ชนิดแห้งสำหรับรถบรรทุกผู้โดยสารและสินค้า และรถยนต์นั่งส่วนบุคคล ที่สำคัญคือรถแท็กซี่ไฟฟ้า ซึ่งได้รับฉายาว่า “(นก) ฮัมมิงเบิร์ด” จากเสียงมอเตอร์ แต่ปัญหาเสียงและความสั่นสะเทือนส่งผลให้ยางรถและแบตเตอรี่เสื่อมสภาพเร็ว

เบลเยียม :

คามิลล์ เจนาตซี (Camille Jenatzy) ขับรถยนต์ไฟฟ้าทรงจรวดชื่อ Jamais Contente ทำความเร็วได้ ๑๐๕.๘๘ กิโลเมตรต่อชั่วโมง ถือเป็นการวิ่งเร็วเกิน ๑๐๐ กิโลเมตรต่อชั่วโมงครั้งแรกของรถยนต์ไฟฟ้า

สยาม :

สันนิษฐานว่าในปีนี้เจ้าพระยาสุรศักดิ์มนตรี (เจิม แสงชูโต) สั่งรถยนต์สันดาปคันแรกเข้ามาในเมืองไทย

สหรัฐอเมริกา :

ร้อยละ ๓๘ ของยานพาหนะที่ใช้งานเป็นระบบไฟฟ้า ขณะที่ร้อยละ ๒๒ เป็นระบบเครื่องยนต์สันดาป มีรถยนต์ไฟฟ้าจดทะเบียนทั้งหมด ๓๓,๘๔๒ คัน 

สยาม :

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอุรุพงศ์รัชสมโภช พระโอรสในรัชกาลที่ ๕ ทรงฉายภาพกับรถยนต์ไฟฟ้าของบริษัท Carl Oppermann Electric Carriage (อังกฤษ) ซึ่งมีขนาดมอเตอร์ ๕ แรงม้า และวิ่งได้ระยะทาง ๘๐ กิโลเมตร ความเร็วสูงสุด ๒๒ กิโลเมตรต่อชั่วโมง

ทั่วโลก :

หลังการวางจำหน่าย Ford Model T รถยนต์สันดาปรุ่นแรกที่ชนชั้นกลางชาวอเมริกันซื้อได้ในราคาเอื้อมถึง ประกอบกับระบบถนนและโครงสร้างพื้นฐานที่ดีขึ้นในยุโรปและสหรัฐฯ ทำให้มีความต้องการเดินทางระยะไกลมากขึ้นแต่รถยนต์ไฟฟ้ามีข้อจำกัด  การค้นพบแหล่งสำรองน้ำมันจำนวนมากทั่วโลกทำให้ราคาน้ำมันอยู่ในระดับต่ำ รถยนต์สันดาปเริ่มยึดครองตลาดมากขึ้นจนกลายเป็นรถยนต์หลักของท้องถนน ในที่สุดรถยนต์ไฟฟ้าเหลือแค่ทำหน้าที่ “ส่งนม” ในอังกฤษ และ “รถยก” ในโรงงานอุตสาหกรรม

สหรัฐอเมริกา :

เฮนนีย์ โคชเวิร์กส์ (Henney Coachworks) และบริษัท National Union Electric Company ผู้ผลิตแบตเตอรี่ยี่ห้อ Exide (ตะกั่ว/กรด) สร้างรถยนต์ไฟฟ้าชื่อ Henney Kilowatt ถึงแม้จะดีกว่ารถยนต์ไฟฟ้ารุ่นก่อนแต่ราคาแพงเป็นสองเท่าเมื่อเทียบกับ Renault Dauphine รุ่นเครื่องยนต์สันดาป 

สหรัฐอเมริกา :

บริษัท American Motor Corporation (AMC) และ Gulton Industries เริ่มพัฒนาแบตเตอรี่ชนิด lithium-ion ที่ดีกว่าแบตเตอรี่แบบเก่า  อีก ๒ ปีต่อมา ผลิตรถยนต์ไฟฟ้าขนาดเล็กรุ่น Amitron มีระยะวิ่งได้ ๒๔๐ กิโลเมตรต่อชาร์จ 

ดวงจันทร์ :

แอนยอส อิสต์วาน เจดลิก (Ányos István ๓๑ กรกฎาคม-Lunar Roving Vehicle รถยนต์ไฟฟ้า สำรวจดวงจันทร์ในภารกิจ “อะพอลโล ๑๕” ผลิตโดย NASA Boeing และ GM กลายเป็นยานพาหนะชนิดแรกที่มนุษย์ใช้บนดาวดวงอื่น

อังกฤษ/กรีก :

เศรษฐีชาวกรีก เจ้าของบริษัท Enfield Automotive พัฒนารถยนต์ไฟฟ้ารุ่น Enfield 8000 ใช้แบตเตอรี่ตะกั่ว/กรด วิ่งได้ระยะทาง ๔๐ กิโลเมตรต่อชาร์จ ต่อมาย้ายกลับกรีกและผลิตรุ่น Neorion ส่งมาขายอังกฤษ 

สหรัฐอเมริกา :

กฎหมาย Development and Demonstration Act เปิดทางให้รัฐบาลสนับสนุนเอกชนพัฒนายานพาหนะไฟฟ้า ทั้งนี้รัฐแคลิฟอร์เนียยังมีนโยบายส่งเสริมพลังงานสะอาด Zero Emission Vehicles - ZEV กำหนดให้ผู้ผลิตยานยนต์ต้องพัฒนายานพาหนะไฟฟ้าหากต้องการจำหน่ายยานยนต์ในแคลิฟอร์เนียต่อไป

ทั่วโลก :

ค.ศ. ๑๙๗๙ กลุ่มประเทศผู้ผลิตน้ำมัน (OPEC) ปรับราคาขึ้น จนเกิดวิกฤตราคาน้ำมันโลก  อีก ๑ ทศวรรษต่อมาเกิดสงครามอ่าวเปอร์เซียระหว่างสหรัฐฯ และพันธมิตรกับอิรัก ทำให้ราคาน้ำมันโลกปรับตัวสูง  จากนั้นเมื่อเข้าสู่ศตวรรษที่ ๒๑ วิกฤตเศรษฐกิจในสหรัฐฯ และความขัดแย้งระหว่างประเทศต่าง ๆ ทำให้ราคาน้ำมันปรับตัวสูงขึ้นและเกิดวิกฤตราคาน้ำมันหลายระลอก  ขณะที่การกำเนิดของ Tesla ถือเป็นการเปิดประวัติศาสตร์ใหม่ของรถยนต์ ไฟฟ้า

นอร์เวย์ :

รัฐบาลสนับสนุนการตั้งบริษัท PIVCO เพื่อผลิตรถยนต์พลังงานสะอาด ประกาศยกเลิกภาษีนำเข้ารถยนต์ที่ไม่ปล่อยมลภาวะ

สหรัฐอเมริกา : 

GM EV 1 รถยนต์ไฟฟ้าที่ผลิตในระดับอุตสาหกรรมเริ่มวางจำหน่ายมีระยะวิ่งต่อการชาร์จอยู่ที่ ๒๒๘ กิโลเมตร

นอร์เวย์ :

รัฐบาลประกาศลดค่าภาษีประจำปีของรถยนต์ไฟฟ้า และสนับสนุนรถยนต์ไฟฟ้าอีกหลายมาตรการ เช่น ขึ้นทางด่วนฟรี ชาร์จฟรี ฯลฯ

สหรัฐอเมริกา : 

Tesla เริ่มส่งมอบรถยนต์ไฟฟ้ารุ่น Roadster ให้ลูกค้าใช้แบตเตอรี่ lithium-ion วิ่งได้ระยะทาง ๓๙๓ กิโลเมตรต่อชาร์จทำความเร็วสูงสุดได้ ๒๐๑ กิโลเมตรต่อชั่วโมง จากนั้นวางตลาดใน ๓๐ ประเทศ

จีน : 

Build Your Dream - BYD วางจำหน่ายรถยนต์รุ่น BYD F3DM เป็นรถ plug-in hybrid car แบบ compact sedan รุ่นแรกที่ผลิตในระดับอุตสาหกรรม เมื่อใช้ไฟฟ้าอย่างเดียวจะวิ่งได้ระยะทาง ๖๐ กิโลเมตร

ญี่ปุ่น/ยุโรป :

Mitsubishi i-MiEV ระยะวิ่งสูงสุด ๑๖๐ กิโลเมตรต่อชาร์จ เริ่มจำหน่ายในญี่ปุ่นและยุโรป

ไทย :

Toyota วางจำหน่ายรถรุ่น Camry Hybrid

ญี่ปุ่น/สหรัฐอเมริกา : 

Nissan เปิดตัว Nissan LEAF รถยนต์ไฟฟ้าห้าประตู วิ่งได้ระยะทาง ๑๑๗ กิโลเมตรต่อชาร์จ 

จีน :

รัฐบาลเริ่มออกมาตรการสนับสนุนรถยนต์ไฟฟ้าอย่างจริงจัง

สหรัฐอเมริกา :

Tesla Model S วางจำหน่าย โดยรุ่นย่อยที่วิ่งได้ระยะทางไกลที่สุดคือ ๖๔๗ กิโลเมตร

ทั่วโลก :

รถยนต์ไฟฟ้าทุกยี่ห้อทำยอดขายได้ ๑ ล้านคันและปีถัดมาผ่านหลัก ๒ ล้านคัน

นอร์เวย์ :

ยอดขายรถยนต์ไฟฟ้าทุกประเภท (ค.ศ. ๒๐๑๖) กินส่วนแบ่งร้อยละ ๔๐.๒ ของตลาดรถยนต์ในประเทศ

ไทย :

บริษัทพลังงานบริสุทธิ์ จำกัด (มหาชน) - EA เปิดตัวรถยนต์นั่งส่วนบุคคลพลังไฟฟ้าต้นแบบที่เกิดจากทีมวิจัยคนไทย ในงาน Bangkok International Motor Show ครั้งที่ ๓๙  มีระยะวิ่งสูงสุดที่ ๒๕๐ กิโลเมตรต่อชาร์จ ความเร็วสูงสุด ๑๒๐ กิโลเมตรต่อชั่วโมง

ทั่วโลก :

โรคระบาดโควิด-๑๙, สงครามรัสเซีย-ยูเครน และความตึงเครียดบริเวณช่องแคบไต้หวัน ส่งผลรุนแรงกับการผลิตรถยนต์ทั่วโลกเกิดการขาดแคลนสารกึ่งตัวนำ (semiconductor) และชิป (chip) สำหรับการผลิตรถยนต์ทุกประเภท  ราคาน้ำมันพุ่งสูงอีกครั้ง ขณะที่ Tesla ขายรถยนต์ไฟฟ้าครบ ๑ ล้านคัน (ทุกรุ่น) และทั่วโลกมีรถยนต์ไฟฟ้า ๑๖ ล้านคัน (ค.ศ. ๒๐๒๑) 

ไทย :

รัฐบาลออกมาตรการทางภาษีศุลกากร (ขาเข้า) ภาษีสรรพสามิต มาตรการอุดหนุนราคาขายรถยนต์ไฟฟ้า ลดภาษีป้ายประจำปีและส่งเสริมการลงทุนผลิตรถยนต์ไฟฟ้าในประเทศ

(มิถุนายน ค.ศ. ๒๐๒๒) มีรถยนต์ไฟฟ้า ๑๐๐ เปอร์เซ็นต์ จดทะเบียน ๑๘,๖๔๔ คัน ส่วนยอดขายรถยนต์ไฟฟ้าจนถึงเดือนกันยายน ค.ศ. ๒๐๒๒ อยู่ที่ ๕,๘๓๐ คัน  

คณะกรรมการนโยบายรถยนต์ไฟฟ้าแห่งชาติ วางเป้าหมายว่า ใน ค.ศ. ๒๐๓๕ ยานพาหนะทุกประเภทที่จดทะเบียนจะเป็นระบบไฟฟ้าทั้งหมด  

บรรณานุกรม
สงวน อั้นคง. ๒๕๑๔. สิ่งแรกในเมืองไทย เล่ม ๒. กรุงเทพฯ : แพร่พิทยา.

ไสวย นิยมจันทร์. ๒๕๐๐. ไทยริเริ่ม (คนแรก) ผู้ให้กำเนิด ผู้ประดิษฐ์ ริเริ่มสิ่งต่าง ๆ ในประเทศ. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์ประเสริฐสิน.