รอยทางมหากวี
๔ แผ่นดิน
Timeline
เริ่มต้นกรุงรัตนโกสินทร์
แผ่นดินรัชกาลที่ ๑
มารดาสุนทรภู่เป็นแม่นมอยู่ในวังหลัง
พม่ายกทัพมาตีกรุงรัตนโกสินทร์ใน “สงคราม ๙ ทัพ”
สุนทรภู่เกิดเมื่อวันที่ ๒๖ มิถุนายน ที่วังหลัง บริเวณโรงพยาบาลศิริราชปัจจุบัน
อังกฤษยึดศรีลังกา (ตีความกันว่าศรีลังกาคือเมืองฝรั่ง “ลังกา” ใน พระอภัยมณี)
กรมพระราชวังหลังเสด็จทิวงคต
สุนทรภู่ซึ่งเดิมเป็นข้าในกรมพระราชวังหลัง ได้ไปเป็นมหาดเล็กพระองค์เจ้าปฐมวงศ์ ลูกเธอในกรมพระราชวังหลัง ที่ทรงผนวชอยู่วัดระฆังโฆษิตาราม
สุนทรภู่แจวเรือประทุนไปเมืองแกลงแต่งนิราศเรื่องแรก ต่อมาช่วงปลายปี ตามเสด็จพระองค์เจ้าปฐมวงศ์
ไปนมัสการรอยพระพุทธบาท สระบุรี ในวันมาฆบูชา
สหรัฐอเมริกาสร้างเรือกลไฟลำแรก
รัชกาลที่ ๑ เสด็จสวรรคต พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยขึ้นครองราชย์ เป็นรัชกาลที่ ๒
สุนทรภู่เข้ารับราชการในวังหลวง เป็นขุนสุนทรโวหาร ในกรมพระอาลักษณ์ ได้รับพระราชทานบ้านพักเป็นเรือนแพอยู่ฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยา ดังปรากฏอยู่ในช่วงต้น นิราศสุพรรณ
ท่าช้างหว่างค่ายล้อม แหล่งสถาน
ครั้งพระโกฎโปรฐประทาน ที่ให้
พระสงฆ์สยามอาศัยเรือพ่อค้าช้างเดินทางข้ามทะเลอันดามัน จากตรัง ผ่านเกาะยาว หน้าเกาะภูเก็ต เกาะนาควารี หรือเกาะนิโคบาร์ ใช้เวลา ๑๘ วัน ถึงจุดหมายที่ศรีลังกา (ใกล้เคียงกับในเรื่อง พระอภัยมณี ที่เดินทัพเรือข้ามทะเลนาควารินทร์จาก “เมืองผลึก” ถึง “เมืองลังกา” ๑๕ วัน)
รัชกาลที่ ๒ เสด็จสวรรคต หลังเจ้าฟ้ามงกุฎ (ภายหลังคือพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๔) ทรงผนวชได้ ๑๕ วัน กรมหมื่นเจษฎาบดินทร์เสด็จขึ้นครองราชย์เป็นพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๓
สุนทรภู่ออกบวช และเดินทางไปยังสถานที่ต่างๆ เขียนนิราศหลายเรื่องในรัชกาลนี้
อังกฤษเริ่มเข้ายึดพม่า
รัชกาลที่ ๓ ทำสนธิสัญญาเบอร์นีกับอังกฤษเรื่องการค้า
สุนทรภู่แต่ง เพลงยาวถวายโอวาท ถวายแด่เจ้าฟ้ากลางกับเจ้าฟ้าปิ๋ว โอรสในรัชกาลที่ ๒ ที่มาเป็นศิษย์เรียนหนังสือ
พระสังฆราชปาลเลอกัวซ์ผู้นำการถ่ายภาพมาสู่สยาม เดินทางมาถึงกรุงเทพฯ
เปิดเส้นทางเดินเรือกลไฟข้ามมหาสมุทรแอตแลนติก
พระสุนทรภู่อาสาเจ้านายไปเพชรบุรีโดยเรือประทุน เขียนนิราศเมืองเพชร
สถาปนาวัดเทพธิดาราม เฉลิมพระเกียรติ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นอัปสรสุดาเทพ ลูกเธอในรัชกาลที่ ๓ ภายหลังทรงอุปการะสุนทรภู่
การจัดพิมพ์หนังสือด้วยตัวพิมพ์อักษรไทยครั้งแรก วันที่ ๓ มิถุนายน
รัชกาลที่ ๓ เสด็จสวรรคต พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ขึ้นครองราชย์เป็นรัชกาลที่ ๔ เจ้าฟ้าจุฑามณีขึ้นเป็นพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว กษัตริย์องค์ที่ ๒
สุนทรภู่เป็นพระสุนทรโวหาร อาลักษณ์ในกรมพระราชวังบวรฯ
สุนทรภู่น่าจะแต่ง พระอภัยมณี ในช่วงนี้ มีฉาก “ศึก ๙ ทัพ” ที่เมืองผลึก ซึ่งหยิบมาจากเหตุการณ์จริงสมัยต้นกรุงรัตนโกสินทร์
วิศวกรชาวอังกฤษประดิษฐ์รถจักรไอน้ำโดยสาร
สุนทรภู่แต่ง พระอภัยมณี ต่อจากที่ค้างอยู่ กล่าวกันว่าตัวละครละเวงวัณฬา ราชินีเมืองลังกา ได้ต้นแบบมาจากพระนางเจ้าวิกตอเรีย
พระนางเจ้าวิกตอเรีย ขึ้นเป็นกษัตริย์อังกฤษ
สุนทรภู่แต่ง รำพันพิลาป แล้วลาสิกขาไปอยู่กับเจ้าฟ้าจุฑามณี พระอนุชาในรัชกาลที่ ๓ ที่พระราชวังเดิม
จีนแพ้สงครามฝิ่นต่ออังกฤษ
สุนทรภู่ถึงแก่กรรมที่บ้านสวนริมคลองชักพระ ข้างวัดเรไร ฌาปนกิจที่วัดชิโนรส ตรงข้ามกองบัญชาการกองทัพเรือ ถนนอิสรภาพ ในปัจจุบัน
รัชกาลที่ ๔ เสด็จสวรรคต พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ขึ้นครองราชย์เป็นรัชกาลที่ ๕
พระอภัยมณี ได้รับการตีพิมพ์จำหน่ายครั้งแรกในสยาม โดยหมอสมิท เจ้าของโรงพิมพ์ที่บางคอแหลม และผลงานสำคัญยิ่งใหญ่ที่สุดในชีวิตของสุนทรภู่ชิ้นนี้ ยังคงได้รับการตีพิมพ์เผยแพร่อยู่จนปัจจุบัน
หีบเสียงเกิดขึ้นครั้งแรกในโลกโดย โทมัส อัลวา เอดิสัน หลังสุนทรภู่สร้างสิ่งนี้ไว้ใน พระอภัยมณีมาก่อนหลายสิบปี ในบท “อัศจรรย์” พระอภัยมณีกับนางละเวงวัณฬา ที่หีบดนตรีในเมืองลังกากล่อมบรรเลงขึ้นเองโดยไม่ต้องมีคนเล่น
........
ลั่นพิลึกโลกาโกลาหล
หีบดนตรีปี่พาทย์ระนาดกล
ไม่มีคนไขดังเสียงวังเวง