อดัม คาชาร์สกี (Adam Kucharski, ออกเสียง คาชาร์สกี ตามสำเนียงโปแลนด์) ผู้เขียนหนังสือ The Rules of Contagion (ฉบับแปลเป็นภาษาไทยชื่อ ระเบียบแห่งการระบาด, จัดพิมพ์โดยสำนักพิมพ์ Being ปี ๒๕๖๓) อธิบายโมเดลการระบาดด้วยค่าหนึ่งที่ตอนนี้คนไทยน่าจะคุ้นเคยกันดีจากการติดตามข่าวโควิด-๑๙ มาปีกว่า นั่นคือ R ซึ่งมาจากคำว่า reproduction number
R คือตัวเลขค่าเฉลี่ยที่ผู้ติดเชื้อคนหนึ่งจะสามารถแพร่ไปให้ผู้อื่นติดเชื้อเป็นจำนวนกี่คน
D จะยาวนานต่อไปจนกว่ารัฐบาลสามารถจัดการปัญหาให้ดีขึ้น เห็นเป็นรูปธรรมที่น่าพอใจ O มีค่าสูงตามการแพร่กระจายข่าวและความเห็นในสื่อทุกรูปแบบ T มีค่าสูงตามกระแสข่าวการบริหารจัดการทุกอย่างที่ดูสับสนอลหม่าน ตัวเลขการเสียชีวิตที่สูงขึ้น มาตรการดูแลผู้ได้รับผลกระทบที่ไม่เพียงพอ โดยเฉพาะคำถามเกี่ยวกับความล่าช้าไม่ทันเกมและไม่โปร่งใสในการบริหารจัดการวัคซีน
ส่วน S จำนวนเสียงคนทั่วไปที่ไม่พอใจรัฐบาลซึ่งดังขึ้นเรื่อย ๆ นอกเหนือจากกลุ่มที่ต่อต้านรัฐบาลอยู่แล้ว
การระบาดของความคิดว่ารัฐบาลล้มเหลวจะมีค่า R เป็นเท่าไร คุณผู้อ่านลองประเมิน DxOxTxS ด้วยตนเองดูครับ