ท้ายครัว
เรื่องและภาพ : กฤช เหลือลมัย
ช่วงโควิด-๑๙ ระบาดรอบ ๒ นี้ หลายคนคงถูกจำกัดพื้นที่ต้อง WFH การไปในที่ชุมชน อย่างร้านอาหารหรือตลาดสด จำต้องเว้นว่างหายไปบ้าง หลายคนเพิ่งเริ่มพบว่าตนก็ทำกับข้าวกับปลาเป็นในช่วงกลางปีที่ผ่านมา และก็คงต้องใช้ทักษะความชำนาญนั้นถี่ขึ้นอีกในช่วงนี้
อย่าว่าแต่ตลาดสดหลายแห่งถูกสั่งปิดไปชั่วคราวเลย...ถึงเวลาใช้ "ทางเลือก" ทดลองวิชาเก็บผักหญ้าข้างทางมาทำกินกันอีกแล้วนะครับ ซึ่งเอาจริงๆ แล้วช่วงนี้ก๋ไม่ค่อยมีอะไรให้เก็บเท่าไร ยังไม่นับว่าพื้นที่รกร้างถูกถากถางเพื่อทำสวนกล้วยไปเยอะ จากนโยบายจัดเก็บภาษีที่ดินใหม่เมื่อปีก่อน
แต่แล้วผมพบว่า หลังที่กินถูกไถราบแล้ว มักมี "ผักโขม" (Amaranth) กลับขึ้นงามพรืดอยู่เป็นอันดับแรกๆ ผักโขมนี้ปรกติตามข้างทางจะขึ้นงามมากกว่าใครอยู่แล้วครับ มีทั้งผักโขมจีน ผักโขมหนาม และผักโขมหัด ที่ต้นเล็กกว่าเพื่อน ใครชอบเดิน วิ่ง หรือปั่นจักรยานออกกำลัง คงแวะเก็บได้เยอะทีเดียว
รสชาติผักโขมเมื่อปรุงสุกแล้วจะหวานๆ มีเนื้อในและก้านที่นุ่มนวลดีครับ ปรกติคนเอามาลวก ผัดน้ำมัน แกงเลียง แกงส้ม ต้มจืดกินกัน
ถ้าวันไหนเราเก็บผักโขมมาได้มากพอ ก็เด็ดล้างให้สะอาด ก้านและลำต้นผักโขมจีนอวบๆ นั้นอาจต้องลอกเปลือกออก จะพบว่าแกนอ่อนๆ ข้างในนั้นอร่อยเหลือเกิน...แล้วเราก็จะมาแปลงสูตรทำ "จอผักโขม" กันครับ
ผักกาดจอเป็นกับข้าวอร่อยของคนเหนือ ปรกติใช้ผักกาดกวางตุ้งชนิดมีดอกสีเหลืองๆ สูตรก็ง่ายๆ ครับ โดยตั้งหม้อต้มน้ำเคี่ยวซี่โครงหมูจนเปื่อยนุ่ม ใส่เครื่องตำคือ หอมแดง กระเทียม เกลือ กะปิ ลงไปต้ม ใส่ฝักมะขามเปียกพอให้เปรี้ยวอ่อนๆ เมื่อกลิ่นหอมดีแล้วจึงใส่ผัก ซึ่งคราวนี้เราใช้ผักโขมแค่ไม่นานก็จะสุกนุ่ม
ทีนี้เติมถั่วเน่าแผ่น (ถั่วเน่าแข็บ) ที่ปิ้งไฟจนหอม โขลกละเอียดพอได้ที่แล้วยกลง ตักใส่ชาม โรยพริกแห้งทอดและกระเทียมเจียว
อาหารบางอย่างในโลกนี้มีความลงตัวชนิดที่แทบไม่ต้องการการพัฒนาอะไรอีก จอผักกาดก็เป็นหนึ่งในนั้น
กลิ่นรสของถั่วเน่า กระเทียมเจียว พริกแห้งทอด เกลือ ประสมกับความหอมของเครื่องตำ ความสดชื่นของผักต้มในซุปหมูร้อนๆ ช่างเป็นรสชาติอันวิเศษจริงๆ
ผักโขมจากข้างทางก็ไม่ได้ด้อยไปกว่าผักกวางตุ้งหรอกครับ