412 “อาวุธใหม่” ที่กองทัพไทยได้รับจากสหรัฐฯ ในช่วงสงครามเวียดนาม

กองทัพอากาศไทยเริ่มได้รับเครื่องบินรุ่นนี้มาประจำการใน ค.ศ. ๑๙๖๓ ตามโครงการช่วยเหลือทางทหาร กองทัพไทยกำหนดให้เป็นเครื่องบินลำเลียงแบบที่ ๔ (บ.ล. ๔) ต่อมาใน ค.ศ. ๑๙๗๔ ได้รับรุ่นปรับปรุงคือ C-123K กำหนดให้เป็นเครื่องบินลำเลียงแบบที่ ๔ ก (บ.ล. ๔ ก)

เป็นเครื่องยิงลูกระเบิดแบบประทับบ่า ใช้ยิงลูกระเบิดขนาด ๔๐ มม. ออกแบบโดยศูนย์วิจัยกองทัพสหรัฐอเมริกา เริ่มประจำการครั้งแรกในช่วงสงครามเวียดนาม ปัจจุบันยังใช้งานอยู่อย่างน้อย ๔๐ ประเทศ สามารถยิงกระสุนแก๊สน้ำตาได้

ผลิตโดยกองทัพสหรัฐฯ ใน ค.ศ. ๑๙๔๒ ใช้ในสงครามโลก ครั้งที่ ๒ สงครามเกาหลี และสงครามเวียดนาม ช่วงสงครามเวียดนามปืนชนิดนี้มีประจำการในกองทัพไทยแล้ว และสหรัฐฯ ได้มอบให้ไทยอีกจำนวนหนึ่ง ในเวียดนามใต้ ไทยใช้ปืนชนิดนี้ประมาณหกกระบอกต่อหนึ่งฐานยิง

ผลิตโดยบริษัทเบลล์ เฮลิคอปเตอร์ ให้กองทัพบกสหรัฐฯ ใช้รับ-ส่งผู้บาดเจ็บตั้งแต่ ค.ศ. ๑๙๕๒ สหรัฐฯ ใช้ในสงครามเวียดนามเนื่องจากเคลื่อนที่ได้รวดเร็ว คาดว่ามีเฮลิคอปเตอร์ชนิดนี้ ๗,๐๐๐ ลำ รบในสงครามเวียดนาม จนกลายเป็น “ภาพจำ” ของสงครามในที่สุด ทั้งนี้ไทยได้รับมอบเฮลิคอปเตอร์ชนิดนี้มาจำนวนหนึ่ง

สหรัฐฯ มอบให้กองทัพเรือไทยใช้สองลำในสมรภูมิเวียดนาม ดูเหมือนการบริหารจัดการเรือชนิดนี้จะเป็นปัญหา ทำให้การส่งมอบลำที่ ๓ ไม่เกิดขึ้น นักข่าวไทยที่ไปเวียดนามรายงานว่าเรือชนิดนี้ “ใช้ใบพัดแบบเครื่องบินติดอยู่ที่ท้ายเรือ...รวดเร็วเหมือนเรือเครื่องติดท้าย...สามารถแล่นได้ทั้งในน้ำ ในเลน และบนสวะ” ทำให้ลาดตระเวนได้ไกล ไม่ต้องลุยน้ำระดับคอ เสี่ยงอันตรายจากสัตว์มีพิษ
(พิมพ์ไทย ๒๖ กุมภาพันธ์ ค.ศ. ๑๙๖๗)