ฮ่วยควั่น
๘๐ ปี
ซีอิ๊วขาวตราแกะ
แห่งจังหวัดตรัง

ไทยเจริญรส

เรื่อง : ฐิติพันธ์ พัฒนมงคล
ภาพ : ประเวช ตันตราภิรมย์

ซีอิ๊วเป็นภูมิปัญญาดั้งเดิมของชาวตะวันออกตกผลึกจากมันสมองของชาวเอเชีย มากกว่า ๑,๐๐๐ ปีแล้ว ที่ผู้คนแถบนี้นำเมล็ดถั่วเหลืองมาต้มหรือนึ่งจนสุกแล้วหมักด้วยวิธีธรรมชาติ

โอ่งมังกรนับพันใบเรียงรายอยู่ในลานกว้างที่ไม่มีหลังคา ทุกๆ วันเจ้าของโรงซีอิ๊วฮ่วยควั่นจะต้องเปิดฝาเพื่อให้ถั่วเหลืองหมักได้รับความร้อนอย่างเต็มที่ ขณะเดียวกันก็เลือกใช้ฝาโอ่งทรงสามเหลี่ยมยอดแหลม ถ้าเกิดฝนตกจะได้ไม่มีน้ำขังบนฝาโอ่ง

ถึงแม้จะขึ้นชื่อว่า “ซีอิ๊วขาว” แต่น้ำเนื้อทุกหยาดหยดของ “ซอสถั่วเหลือง” ล้วนแล้วแต่มีสีดำใส หาได้มีสีขาวแต่อย่างใดไม่

ด้วยกระบวนการหมักแบบดั้งเดิมเพื่อให้เกิดปฏิกิริยาระหว่างเมล็ดถั่วเหลืองแป้งมัน น้ำเกลือ ภายใต้อุณหภูมิ แสงแดด และเวลาที่เหมาะสม เมื่อองค์ประกอบผสานกันลงตัว กระบวนการย่อยสลายภายในโอ่งจะหลอมรวมส่วนผสมทุกอย่างเข้าเป็นเนื้อเดียวกัน เปลี่ยนของเหลว ของแข็ง ให้กลายเป็นซีอิ๊วขาว

น้ำซอสสีดำรสชาติพิเศษที่ไม่เค็มจัดแบบน้ำปลา มีกลิ่นหอมอ่อน ๆ ไม่เหมือนเครื่องปรุงรสชนิดไหน

ว่ากันว่าการหมักซีอิ๊วเป็นภูมิปัญญาดั้งเดิมของชาวตะวันออก ตกผลึกจากมันสมองของชาวเอเชีย มากกว่า ๑,๐๐๐ ปีแล้วที่ผู้คนแถบนี้นำเมล็ดถั่วเหลืองมาต้มหรือนึ่งจนสุกแล้วหมักด้วยวิธีธรรมชาติทิ้งไว้ให้ถั่วเหลืองถูกจุลินทรีย์ย่อยสลายจนกลายเป็นซีอิ๊วขาว

ความหมายของ “ซีอิ๊ว” คือน้ำซอสที่หมักจากถั่วเหลือง  ในเมืองจีน ญี่ปุ่น รวมถึงไทย มีซีอิ๊วมากมายหลายประเภท ไม่ว่าจะเป็นซีอิ๊วขาว ซีอิ๊วดำ ซีอิ๊วดำเค็มซีอิ๊วหวาน ซึ่งสามประเภทหลังเกิดจากการนำซีอิ๊วขาวไปแปรรูปต่อ

แต่โรงซีอิ๊วฮ่วยควั่น เจ้าของแบรนด์ “ตราแกะ” เลือกที่จะผลิตเพียงซีอิ๊วขาวเท่านั้น

เป็นของดีคู่เมืองตรังที่ยืนยงมาไม่ต่ำกว่า ๘๐ ปี