Madagascar
Lives on the Road
scoop
เรื่องและภาพ : กิตติธัช โพธิวิจิตร
ความเงียบเหงาและความน่าเบื่อบนท้องถนน ไม่อาจใช้ ได้ ในประเทศ ม า ด า กั ส ก า ร์
ถนนลูกรังตัดผ่าน Avenue of the Baobabs ที่ชานเมืองโมรอนดาวา หมู่ต้นเบาบับแถบนี้เป็นจุดขายของมาดากัสการ์ มันมีอายุกว่า ๘๐๐ ปี แต่ละต้นสูงราว ๒๐-๒๕ เมตร เท่ากับตึกเจ็ดถึงแปดชั้น
บนถนนที่ทอดยาวผ่านใจกลางของเกาะที่มีขนาดใหญ่อันดับ ๔ ของโลก ผ่านภูมิประเทศหลากหลายทั้งภูเขารูปร่างแปลกตา ภูผาป่าหิน ทะเลทรายกว้างใหญ่ เรือกสวนไร่นา สันทรายชายหาด ชายฝั่งทะเล ที่ราบสูง ป่าชายเลน ป่าดิบชื้น ป่าสน ป่าแคระ ทุ่งหญ้า แม่น้ำลำคลอง หรือหมู่บ้าน ผ่านสภาพอากาศที่แปรเปลี่ยนเพียงข้ามจังหวัด ทั้งภูมิอากาศแบบร้อนชื้นไปจนถึงภูมิอากาศแบบทะเลทราย (มาดากัสการ์มีสภาพภูมิอากาศถึงเก้าแบบ)
สิ่งเดียวที่ตลอดเส้นทางนั้นมีเหมือนกันคือผู้คน
ชาวมาลากาซี (Malagasy) ชนพื้นเมืองส่วนใหญ่ของประเทศ มักแต่งตัว
ออกมาจากบ้านเสมือนแข่งขันว่าใครจะสีสันฉูดฉาดกว่ากันในวันปีใหม่ แม้แต่ในฤดูมรสุมฝนตกชุก เสื้อกันฝนสีสันธรรมดาก็เป็นของหาดูยาก
ริมสองฝั่งไหล่ทางคือที่สำหรับสองเท้าสัญจร พบปะพูดคุย ซื้อของค้าขาย จีบกัน หรือทำอะไรสักอย่าง
หมู่บ้านดินแดงทรงสูงเป็นเอกลักษณ์ของบ้านเรือนเมื่อใกล้เข้าสู่เมืองเฟียนารองตโซอา (Fianarantsoa)
ชุมชนเหมืองพลอยที่เมืองซาการาฮา (Sakaraha)
รอบนอกของเมืองหลวงอันตานานาริโว จะพบเห็นผู้คนขี่เกวียนบรรทุกข้าวที่เพิ่งเกี่ยวเสร็จ แบกอุปกรณ์ทำนา หรือต้อนฝูงหมูฝูงวัวเข้าไปค้าขายในตัวเมือง ส่วนทางทิศตะวันออกของประเทศซึ่งรับอิทธิพลของลมมรสุม มีฝนตกอยู่ตลอดเวลา ผู้คนจะเดินออกจากป่า บ้างแบกปืน บ้างแบกของป่าที่เพิ่งหาได้มา บ้างพักผ่อนเล่นน้ำตกริมถนนอย่างสนุกสนาน ถัดมาตอนกลางของประเทศตามเมืองใหญ่ต่าง ๆ ผู้คนจะเดินกันขวักไขว่เพื่อไปซื้อขาย หรือเมื่อผ่านตามพื้นที่ราบสูงแห้งแล้ง ทุ่งหญ้ากว้างใหญ่ เราจะเห็นชนเผ่าเลี้ยงสัตว์เร่ร่อน เลี้ยงวัว แกะ แพะฝูงใหญ่ อยู่ไกลลิบตา
ยิ่งช่วงเทศกาลสำคัญ ชาวมาลากาซีจะใช้ริมสองฝั่งของถนนเฉลิมฉลองกัน จัดซุ้ม จัดงาน ทำกิจกรรมกันอย่างสนุกสนาน ในช่วงปีใหม่ถนนเป็นที่สำหรับนอนเคานต์ดาวน์ มองดูดาวตกบนท้องฟ้า ถนนหน้าโบสถ์จะปิดเพื่อจัดงานรื่นเริงโดยมีทางเบี่ยงให้สัญจรแทนชั่วคราว
ชีวิตของชาวมาลากาซีจึงอิงแอบอยู่กับถนน เสมือนสิ่งสำคัญที่ขาดไม่ได้ของชีวิต